"منتخب دیوان اشعار ؛ ملک الشعرای بهار"
اشعار :
ای دیو سپید پای در بند
کار ایران با خداست
هنگام فرودین که رساند ز ما درود ؟
مرغ سحر
شاعر :
ملک الشعرای بهار
شعر : ای دیو سپید پای در بند
شاعر : ملک الشعرای بهار
ای دیو سپید پای در بند --- ای گنبد گیتی ، ای دماوند
از سیم به سر یکی کله خود --- ز آهن به میان یکی کمربند
تا چشم بشر نبیندت روی --- بنهفته به ایر ، چهر دلبند
تا وارهی از دَم ستوران --- وین مردم نحس دیو مانند
با شیر سپهر بسته پیمان --- با اختر سعد کرده پیوند
چون گشت زمین زجور گردون --- سرد و سیه و خموش و آوند
بنواخت ز خشم بر فلک مُشت --- آن مُشت تویی ، تو ای دماوند
تو مُشت درشت روزگاری --- از گردش قرن ها پس افکند
ای مُشت زمین بر آسمان شو --- بر ری بنواز ضربتی چند
نی نی ، تو نه مُشت روزگاری --- ای کوه نیم ز گفته خُرسند
تو قلب فسردۀ زمینی --- از درد وَرَم نموده یک چند
شو منفجر ای دل زمانه --- و آن آتش خود نهفته مپسند
خامُش منشین ، سخن همی گوی --- افسرده مباش ، خوش همی خند
ای مادر سر سپید ، بشنو --- این پند سیاه بخت فرزند
بگرای چو اژدهای گرزه --- بخروش چو شرزه شیر ارغند
ترکیبی ساز بی مماثل --- معجونی ساز بی همانند
از آتش آه خلق مظلوم --- وَز شعلۀ کیفر خداوند
ابری بفرست بر سر ری --- بارانش ز هول و بیم و آفند
بشکن در دوزخ و برون ریز --- بادافره کفر کافری چند
ز آن گونه که بر مدینۀ عاد --- صرصر شرر عدم پراکند
بفکن ز پی این اساس تزویر --- بگسل ز هم این نژاد و پیوند
برکن ز بُن این بنا که باید --- از ریشه بنای ظلم برکند
زین بی خردان سِفله بستان --- داد دِل مردم خردمند .
شعر : کار ایران با خداست
شاعر : ملک الشعرای بهار
با شه ایران ز آزادی سخن گفتن خطاست --- کار ایران با خداست
مذهب شاهنشه ایران ز مذهب ها جداست --- کار ایران با خداست
شاه مَست و شیخ مَست و شحنه مَست و میر مَست --- مملکت رفته ز دست
هر دَم از دستان مَستان فتنه و غوغا بپاست --- کار ایران با خداست
مملکت کشتی ، حوادث بحر و استبداد خس --- ناخدا عدل است و بس
کار پاس کشتی و کشتی نشین با ناخداست --- کار ایران با خداست
پادشه خود را مسلمان خواند و سازد تباه --- خون جمعی بی گناه
ای مسلمان ! در اسلام این ستم ها کی رواست ؟ --- کار ایران با خداست
باش تا خود سوی ری تازد ز آذربایجان --- حضرت ستارخان
آن که تو پس قلعه کوب و خنجرش کشور گشاست --- کار ایران با خداست
باش تا بیرون ز رشت آید سپهدار سترُگ --- فرَ دادار بزرگ
آن که گیلان ز اهتمامش رشک اقلیم بقاست --- کار ایران با خداست
باش تا از اصفهان صمصام حق گردد پدید --- نام حق گردد پدید
تا ببینیم آن که سر ز احکام حق پیچد کجاست --- کار ایران با خداست
خاک ایران ، بوم و برزن از تمدن خورد آب --- جز خراسان خراب
هر چه هست از قامت ناساز بی اندام ماست --- کار ایران با خداست
شعر : هنگام فرودین که رساند ز ما درود ؟
شاعر : ملک الشعرای بهار
هنگام فرودین که رساند ز ما درود ؟ --- بر مَرغزار دیلم و طرف سپیدرود
کز سبزه و بنفشه و گل های رنگ رنگ --- گویی بهشت آمده از آسمان فرود
دریا بنفش و مرز بنفش و هوا بنفش --- جنگل کبود و کوه کبود و افق کبود
جای دگر بنفشه یکی دسته بدروند --- وین جایگه بنفشه به خرمن توان درود
کوه از درخت گویی مردی مبارز است --- پَرهای گونه گون زده چون جنگیان به خود
اشجار گونه گون و شکفته میانشان --- گل های سیب و آلو و آبی و اَمرود
چون لوح آزمونه که نقاش چربدست --- الوان گونه گون را بر وی بیازمود
شمشاد را نگر که همه تن قداست است و جعد --- قدی است ناخمیده و جعدی است نابسود
از تیغ کوه تا لب دریا کشیده اند --- فرشی کش از بنفشه و سبزه است تار و پود
آن بیشه ها که دست طبیعت به خاره سنگ --- گل ها نشانده بی مدد باغبان و کود
ساری نشید خواند بر شاخۀ بلند --- بلبل به شاخ کوته خواند همی سرود
آن از فراز منبر هر پرسشی کند --- این یک ز پای منبر پاسخ دهدش زود
یک جا به شاخساره خروشان تذرو نر --- یک سو تذرو ماده به همراه زاد و رود
آن یک نهاده چشم ، غریوان به راه جفت --- این یک ببسته گوش و لب از گفت و از شنود
بر طرف رود چون وزد باد بر درخت --- آید به گوش نالۀ نای و صفیر رود
آن شاخه های نارنج اندر میان میغ --- چون پاره های اخگر اندر میان رود
بنگر بدان درخش کز ابر کبود فام --- بر جست و روی ابر به ناخن همی خشود
چون کودکی صغیر که با خامۀ طلا --- کژ مژ خطی کشد به یکی صفحۀ کبود
بنگر یکی به رود خروشان به وقت آنک --- دریا پی پذیره اش آغوش بر گشود
چون طفل ناشکیب خروشان ز یاد مام --- کانیک بیافت مام و در آغوش او غنود
دیدم غریو و صیحۀ دریای آبسکون --- دریافتم که آن دل لرزنده را چه بود
بیچاره مادری است کز آغوشش آفتاب --- چندین هزار طفل به یک لحظه در ربود
داند که آفتاب جگر گوشگانش را --- همراه باد بُرد و نثار زمین نمود
زین رو همی خروشد و سیلی زند به خاک --- از چرخ بر گذاشته فریاد رود رود .
شعر : مرغ سحر
شاعر : ملک الشعرای بهار
مرغ سحر ناله سَر کُن --- داغ مرا تازه تر کُن
ز آه شرر بار ، این قفس را --- بر شکن و زیر و زبر کُن
بلبل پَر بسته ز کُنج قفس درآ --- نغمه آزادی نوع بشر سُرا
وز نفسی عرصۀ این خاک توده را --- پُر شرر کُن
ظلم ظالم ، جور صیاد --- آشیانم داده بر باد
ای خدا ، ای فلک ، ای طبیعت --- شام تاریک ما را سحر کُن
نو بهار است ، گل به بار است --- ابر چشمم ژاله بار است
این قفس چون دلم تنگ و تار است --- شعله فکن در قفس ای آه آتشین
دست طبیعت گل عمر مرا مچین --- جانب عاشق نگه ای تازه گل از این
بیشتر کُن ، مرغ بی دل --- شرح هجران مختصر ، مختصر ، مختصر کُن