"مشخصات و کنترل علف هرز آبزی آمانیا " ؛ "Ammannia baccifera : identification & control"
"مشخصات و کنترل علف هرز آبزی آمانیا " ؛
"Ammannia baccifera : identification & control"
گردآوری و تدوین :
اسماعیل پورکاظم ؛ کارشناس ارشد زراعت ،
مدرّس دانشگاه جامع علمی کاربردی گیلان
مقدّمه :
--- برنج نشائی (transplanted rice) متحمل گونه های متعدد علف های هرزی است که در تحت شرایط مساعد رطوبتی شالیزارها بخوبي رشد می كنند. رقابت علف های هرز در چنین شرایطی آنچنان شدید است که اگر به کنترل علف های هرز اقدام نشود، می تواند به کاهش عملکرد برنج بمیزان 86-16 درصد بينجامد. کشاورزان شاليكار در بسياري از مناطق آسیا برای کاهش خسارات محصول ناشی از رقابت علف های هرز به زراعت برنج از طریق سیستم نشائی می پردازند. پژوهشگران معتقدند که دوره بحرانی رقابت علف های هرز برنج در فاصله 60-30 روز پس از زمان نشاءکاری است و بايد مبارزه مناسبي در طي اين مدت صورت پذيرد تا بوته هاي برنج دچار كمترين خسارات ناشي از تنش رقابت با علف هاي هرز محيط شاليزار شوند (3).
مشخصات گیاهشناسی آمانیا :
--- گیاه "آمانیا" با نام علمی "Ammannia baccifera" از خانواده "حنا" (Lythraceae) و با اسامی عمومی : "Monarch redstem" ، "Manjunath" و "Blistering ammannia" از جمله نباتات یکساله ای است که بطور وسیع در اراضی باتلاقی (marshes) ، مرداب ها (swamps) ، شالیزارهای غرقابی و منابع آب کم عمق مناطق گرمسیری آسیا ، آمریکا ، آفریقا (نیجریه ، سنگال) و استرالیا رشد می کند.
گیاه "آمانیا" دارای ساقه های ایستاده ، منشعب ، صاف ، استوانه ای ، یکساله و متمایل به ارغوانی با ارتفاع 60-10 سانتیمتر است. ساقه های "آمانیا" گاهاً چهار گوش (4-angled) بنظر می رسند.
برگ های "آمانیا" نسبتاً باریک ، کشیده و بیضوی (elliptic) به طول 5/3 سانتیمتر هستند. این برگ ها نظیر گاز خردل بسیار اسیدی ، سوزاننده و تاولزا (vesicant) می باشند.
گل های "آمانیا" بسیار کوچک و به طول 2/1 میلیمتر با رنگ سبز تا ارغوانی می باشند که به شكل دسته ای (cluster) متراکم در انتهای محور ساقه ها تشکیل می شوند.
کپسول های کروی (spherical) فشرده "آمانیا" به قطر 2/1 میلیمتر و رنگ ارغوانی هستند كه حاوي بذوري ريز و سیاهرنگ می باشند (11،1).
«جدول1) مشخصات گیاهشناسی آمانيا (11):»
سلسله (kingdom) |
گیاهان (Plantae) |
قلمرو (domain) |
هسته مشخص (Eukaryote) |
گروه (division) |
گیاهان آوندی (Tracheophyta) |
زیر گروه (subdivision) |
گیاهان گلدار (Spermatophyte) |
شاخه (phylum) |
نهاندانگان (Angiosperms) |
رده (class) |
دو لپه اي ها (Eudicots) |
زیر رده (subclass) |
Rosids |
راسته (order) |
Myrtales |
خانواده (family) |
حنا (Lythraceae) |
جنس (genus) |
Ammannia |
گونه (species) |
baccifera |
اسامی علمی مشابه : |
Ammannia aegyptiaca |
کاربردها و مصارف آمانیا :
1) از این گیاه داروئی تلخ مزه بعنوان پیش غذای اشتهاآور (appetizer) ، مقوی معده ، درمان مزاج صفراوی (biliousness) ، یبوست (constipation) و نفخ (flatulence) استفاده می کنند.
2) از برگ های "آمانیا" برای زدودن مخاط ترشحي (phlegm) از تراشه های ریه بهره می گیرند.
3) از عصاره گیاه "آمانیا" برای درمان تب تیفوئیدی و مرض سل استفاده می نمایند.
4) بر اساس برخی عقاید سنتی از "آمانیا" برای درمان امراض خونی می توان سود جُست.
5) از برگ های گیاه "آمانیا" در مناطقی از هند برای کاهش تمایلات جنسی (libido) در حیوانات اهلي بهره می برند.
6) از برگ های "آمانیا" که دارای مزه گس و حالت سوزانندگی (acrib) هستند، در طب سنتی برای درمان دردهای رماتیسمی ، رفع یبوست ، ضد باکتری و از بین بردن کرم های حلقوی خارجی استفاده مي کنند.
7) برخی مطالعات اخیر حاکی از آن هستند که گیاه "آمانیا" دارای خواص : ضد تحریکات جنسی ، ضد اکسایش و محافظت از کبد می باشد (11).
8) از برگ های گیاه "آمانیا" در برخی مناطق جهان جهت درمان : آرتروز ، روماتیزم ، خارش پوست و جوش های چرکین استفاده می گردد.
9) برگ های "آمانیا" را در سنگال می کوبند و بعنوان یک ماده تاولزا بکار می گیرند (1).
10) توانایی عصاره برگی "آمانیا" در التیام زخم هایی نظیر خراشیدگی (excision) و بریدگی (incision) پوست موش های صحرایی در ضمن یک آزمایش بررسی شد. برای این منظور از غربالگری "فیتوشیمیایی" جهت تشخیص ترکیبات اصلی موجود در عصاره برگی "آمانيا" استفاده گردید. بر این اساس معلوم شد که ترکیبات موجود در عصارة مذکور شامل : تانن ها ، ساپونین ها ، استروئیدها ، ترپنوئیدها و فلاونوئیدها می باشند. متعاقباً روند التیام زخم ها در اثر استعمال عصاره برگی "آمانیا" در قياس با پمادهای داروئی مرسوم قرار گرفت. نتایج حاصله حاکی از آن بودند که عصاره الکلی 5% برگ های "آمانیا" در جلوگیری از گسترش و التیام زخم ها مؤثر می باشند (6).
آلیلوپاتی و سمیّت زایی آمانیا :
الف) خاصیت آلیلوپاتیک آمانیا:
در این راستا اخیراً ماده "آلفا-نفتاکوئینون" (α-naphthoquinone) را با خاصیت آلیلوپاتیک از گیاه "آمانیا" استخراج نموده اند. بررسی ها نشان می دهند که زیرورو کردن گیاه "آمانیا" با خاک بستر موجب کاهش سبز شدن بسياري علف های هرز می گردد.
در یک آزمایش به تهیّه عصاره الکلی گیاه "آمانیا" پرداخته شد. نتایج بررسي نشانداد که تأثیرات این عصاره مشابه اثرات یکی از شناخته شده ترین علفکش های قابل مصرف در شالیزارها موسوم به "ACN" است. پژوهش ها همچنين نشان دادند که ماده "آلفا-نفتاکوئینون" دارای مجموعه اي از فعالیت های : بیولوژیکی ، علفکشی و "پیسیسیدال" (مرگ ماهی) است (2).
ب ) خاصیت مسمومیّت زایی آمانیا :
مواد "پیسیسیدال" (piscicidal) انواعی از ترکیبات شیمیایی از جمله آلکالوئیدهایی چون : "رزين" (Resin) ، "تانن" (Tannins) و "ساپونين" (Saponin) موجود در گیاهان موسوم به "piscicidal plants" هستند که باعث مسمومیّت ماهیان می گردند. از اینگونه گیاهان در بسیاری از نقاط جهان به صورت سنتی برای صید ماهیان وحشي بهره می گیرند. برخی از چنین موادی که در گیاهان هرز آبزی موجودند ، ممکن است دارای اثرات متغایری بر جمعیت انواع ماهیان باشند.
در یک آزمایش به بررسی میزان مسموميت زائي 54 گونه علف هرز آبزی مناطق گرمسیری بر ماهی "گوپی" (guppy) پرداخته شد. نتایج نشانداد که 12 گونه از گیاهان مزبور بنحوي دارای فعالیت های "پیسیسیدال" می باشند. در این بررسی ها به جداسازی یک ماده "پیسیسیدال" از "نوساقه های" (shoots) گیاه "آمانیا" با کمک حلال ها انجام پذيرفت. ماده مزبور بجز در موردی که از آب بعنوان حلال استفاده شد ، دارای فعالیت "پیسیسیدال" قوی بود. بنابراین بنظر می رسد که ماده سمّی مورد نظر در حلال های غیر قطبی (non-polar) و حلال های آلی قطبی بخوبی محلول می گردد. بیشترین سمیّت ماده مذکور زمانی حاصل گشت که از متانول برای تهیّه عصاره "آمانیا" استفاده شد .
پژوهشگران معتقدند که استخراج و شناسایی مواد "پیسیسیدال" از گیاهان هرز آبزی اهمیّت وافری دارد زیرا از طرفی به آشکار شدن منابع بالقوه آلوده کنندۀ محیط زیست پی می برند و از طرف دیگر به مواد بیولوژیک فعال برای کاربردهای آتی دست می یابند (2).
مدیریت گیاه آمانیا در شالیزارها :
1) تراکم کاشت بذور برنج :
از بذرکارهای استوانه ای (drum seeding) می توان برای بدست آوردن حداکثر تراکم بوته های برنج در شالیزارها بهره گرفت بگونه ای که کمترین فضا و رقابت برای علف های هرز باقی بماند. این شیوه در منطقه "کریشنا" کشور هند بکار گرفته می شود. بکارگیری تراکم بیشتر بوته های برنج در زمره روش هایی است که برای کنترل علف های هرز پهن برگ شالیزارها توصیه می شود زیرا علف های هرز پهن برگ شالیزارهای مناطق معتدله نسبتاً دیرتر از علف های هرز باریک برگ ظاهر می شوند و این موضوع می تواند شرایط کانوپی رشد را بگونه ای برایشان نامساعد سازد.
در یک آزمایش برای مقابله با علف های هرز شالیزارهای کشت مستقیم بذر توسط بذرکارهای استوانه ای از دو دفعه وجین دستی در فواصل 20 و 40 روز پس از کاشت (DAS) استفاده شد. همچنین علفکش "پندیمتالین" به میزان 1 کیلوگرم ماده مؤثره به صورت پس از سبزشدن و علفکش "بیسپیريباک سدیم" به میزان 20 گرم ماده مؤثره در هکتار به صورت پس از سبزشدن بکار رفتند (8،7).
«جدول2) مهمترین علف های هرز پلات آزمایشی مزبور عبارتند از (8):»
نام فارسی |
نام علمی |
نام عمومی |
خانواده |
دوام |
سوروف بدون ریشک |
Echinochloa colona |
Jungle rice |
پوآسه |
یکساله |
سوروف ریشکدار |
Echinochloa crusgalli |
Awned barnyard grass |
پوآسه |
یکساله |
پنجه مرغی |
Cynodon dactylon |
Bermuda grass |
پوآسه |
چندساله |
اویارسلام چندساله |
Cyperus rotundus |
Purple nut sedge |
سیپراسه |
چندساله |
اویارسلام یکساله |
Cyperus difformis |
Umberella sedge |
سیپراسه |
یکساله |
علف ارزنی |
Fimbristylis miliacea |
Hoorah grass |
سیپراسه |
یکساله |
گل آردی |
Eklipta alba |
False daisy |
آستراسه |
یکساله |
پامچال زمستانه |
Ludwigia parviflora |
Winter primrose |
اوناگراسه |
یکساله |
آمانیا |
Ammannia baccifera |
Red stem |
لیتراسه |
یکساله |
فرفیون زمینی |
Euphorbia hirta |
Garden spurge |
افوربیاسه |
یکساله |
نتایج حاصله نشانداد که تراکم و تولید ماده خشک علف های هرز با افزایش تراکم بوته های برنج از 20 کپه (hill) به 71 کپه در مترمربع در قیاس با شاهد کاهش یافتند. اطلاعات مكتسبه مبیّن آن بودند که تراکم های متوسط به بالاتر در کشت مستقیم بذور برنج یعنی تراکم های بیش از 33 کپه در مترمربع همراه با بکارگیری روش های ديگر مدیریت علف های هرز می توانند ضمن بهبود راندمان محصول برنج به کاهش هزینه های تولید در قیاس با شیوۀ مرسوم نشاءکاری کمک نمایند (8).
2) سن نشاء برنج :
در یک آزمایش به بررسی تأثیر سن نشاء ، ارقام و مدیریت علف های هرز بر قدرت گیاهان هرز ، میزان جذب NPK و عملکرد برنج تحت سیستم کاشت متراکم برنج (SRI) در قالب طرح اسپلت پلات با 3 تکرار طی سال های 11-2010 میلادی در دانشگاه "بنارس" کشور هند پرداخته شد.
نتایج نشانداد که نشاءهای ظریف (10 روزه) برنج رقم هیبرید PHB71 بنحو معنی داری حاکی از به حداقل رساندن قدرت علف های هرز گروه های زیر بودند :
1-2) گراس ها (grassy weeds) شامل :
سوروف ها (Echinochloa spp) و پنجه مرغی (Cynodon dactylon)
2-2) جگن ها (sedge) شامل :
علف ارزنی (Fimbristylis miliacea) و اویارسلام ها (Cyprus spp)
3-2) پهن برگ ها (BLWs) شامل :
آمانیا (Ammannia baccifera) و پامچال زمستانه (Ludwigia parviflora)
نتایج بيانگر اينکه استفاده از نشاءهای جوان (10 روزه) موجب کاهش تراکم و وزن خشک علف های هرز بواسطه افزایش کارآیی کنترل علف های هرز در قیاس با بکارگیری نشاءهای مسن تر (15 روزه) مي باشند.
بعلاوه چهار دفعه استفاده از دستگاه علف کن مخروطی (cono-weeding) در زمان های 10 ، 20 ، 30 و 40 روزگي پس از نشاءكاري باعث بیشترین کاهش علف های هرز باریک برگ (گراس ها) در قیاس با سایر علف های هرز شد و اين دستاورد در تساوی با کاربرد علفکش های "پرتیلاکلر" (pretilachlor) + "بیسپیریباک سدیم" (bispyribac-Na) بصورت های قبل از سبزشدن (pre) و بعد از سبزشدن (post) برای ظهور جگن ها و پهن برگ ها در طی سال های پژوهش بود.
متشابهاً بکارگیری نشاءهای جوان (10 روزه) برنج رقم هیبرید بنحو معنی داری باعث افزایش عملکرد محصول در سیستم چهار دفعه استفاده از علف کن مخروطی همانند بکارگیری علفکش های مذکور بود. همچنين بیشترین جذب NPK در فاصله 45 روزگي پس از نشاءکاری (DAT) توسط نشاءهای جوان (10 روزه) رقم هیبرید در شیوه بکارگیری علف کن مخروطی در تساوی با بکارگیری علفکش های فوق الذکر حاصل گرديد(9).
4-2) مدیریت خاکورزی شالیزار :
گونه های علف هرز پهن برگ یکساله در شالیزارهای فاریاب (irrigated) و مشروب از باران (rain-fed) اراضی کم ارتفاع دارای بیشترین تنوّع هستند و از جمله آنها می توان به : گل آردی ، دونیش ، شیخ بهار ، گل مرواریدی ، سیزاب ، فرفیون زمینی ، سزبانیا ، شبدر شیرین ، آمانیا ، هفت بند قرمز ، خرفه ، عروسک پشت پرده و تاجریزی اشاره نمود.
تنوّع و تراکم علف های هرز شالیزارها عمدتاً به عوامل زیر بستگی دارند:
1-4-2) میزان تولید بذر (seed production)
2-4-2) محدوۀ انتشار بذور (seed dissemination)
3-4-2) توانایی گسترش (distribution)
4-4-2) قدرت دوام (persistence)
از اینرو استراتژی های کنترل علف های هرز بویژه شیوه هایی که به کاهش سرایت آنها در سال های آتی کمک خواهند كرد ، باید به کاهش تولید بذور و پراکنش آنان بینجامند. این موضوع بدین معنی است که باید علف های هرز را قبل از مرحله گلدهی کنترل نمود. علف های هرز شالیزارها را بطور معمول با شیوه حذف فیزیکی (وجین دستی ، استفاده از فوکا یا ماشین وجین) و یا بکارگیری علفکش های مناسب در بهترین زمان کنترل مي كنند تا از تجدید قوا در قالب بانک بذر علف های هرز در خاک جلوگيري گردد.
اغلب زارعين بذور علف های هرز موجود در بانک بذر را با اجرای شخم به منظور مدفون سازی و یا بکارگیری علفکش های قبل از کاشت مدیریت می کنند. بايد توجه داشت كه اکثر بذور علف های هرز در صورت دفن شدن در عمق بیش از 3 سانتیمتر قادر به جوانه زنی نخواهند بود.
بذور برخی علف های هرز نظیر "گل آردی" فقط زمانی جوانه می زنند که در سطح خاک قرار گیرند. توانایی بانک بذور علف های هرز شالیزارها را می توان از طریق آماده سازی دروغین بستر کاشت موسوم به "false seed bed" یا "stale seed bed" کاهش داد. در این روش ابتدا قبل از کاشت بذور یا نشاءکاری زمین به آماده سازی بستر می پردازند سپس زمین را غرقاب یا زهکشي می نمایند و با آماده سازی شرایط رشد به بذور علف های هرز شالیزار برای مدت 2 هفته اجازۀ سبزشدن می دهند تا متعاقباً با روش های مکانیکی یا شیمیایی به نابودی آنها مبادرت ورزند. در نهایت زمین شالیزار را مجدداً آماده می نمایند تا مهیای کاشت بذور یا نشاءکاری واقعی گردد. مرحله آماده سازی دروغین بستر کاشت را در مواردی حتي بیش از یکبار بکار می برند تا تأثیرات بیشتری حاصل آیند.
بکارگیری علفکش های قبل از کاشت نیز می توانند موجب جوانه زنی زودهنگام بذور علف های هرز شالیزارها شوند تا امکان کنترل آسان آنان فراهم گردد. بعلاوه روش هایی نظیر بکارگیری مالچ و محصولات پوششی در شالیزارهای غرقابی مقدور نیستند (7).
«جدول3) مناسب ترین علفکش های کنترل پهن برگ های شالیزار عبارتند از (7):»
علفکش |
اسامی تجارتی |
مصرف خالص (کیلوگرم/هکتار) |
زمان مصرف |
توفوردی |
داکامین ، فرنوکسون ، هربازول |
5/1-5/0 |
مدتی پس از سبزشدن |
توفوردی + دیکلروپروپ |
ودِ وان |
5/1-1 |
پس از سبزشدن |
بن سولفورون |
لونداکس |
1-05/0 |
پس از سبزشدن |
بنتازون |
بازاگران |
3-1 |
پس از سبزشدن |
بایفنوکس |
فوکس پرو-D |
4/2-5/1 |
پیش از سبزشدن |
بوتاکلر |
ماچتی |
5/2-1 |
پیش تا اوایل پس از سبزشدن |
دایمرون (k-223) |
دایمرون |
5-3 |
پیش از سبزشدن |
فلئورودیفن |
پریفوران |
5/3-2 |
پیش از سبزشدن |
MCPA |
هربیت |
5/1-5/0 |
پس از سبزشدن |
مولینیت |
اوردرام |
4-5/1 |
پس از سبزشدن |
اکسادیازون |
رنستار25EC ، رنستار12L |
5/1-6/0 |
پیش تا اوایل پس از سبزشدن |
پندیمتالین |
استامپ 500 ، پراول |
5/1-5/0 |
پیش از سبزشدن |
پرتیلاکلر + دایمتامترین |
ریفیت اکسترا 500 ای سی |
5/1-5/0 |
پیش از سبزشدن |
پروپانیل + بنتازون |
بازاگران PL2 |
8-6 |
پس از سبزشدن |
پروپانیل + تریکلوپیر |
گاریل |
5 |
پس از سبزشدن |
پروپانیل + اکسادیازون |
رنستار PL |
5 |
پس از سبزشدن |
پروپانیل + تیوبنکارب |
ساترن |
3-5/1 |
قبل تا اوایل پس از سبزشدن |
5-2) مدیریت آبیاری شالیزار :
استفاده از شیوه غرقاب كردن شالیزارها برای کنترل علف های هرز پهن برگ امري رایج مي باشد ولیکن به دلیل تحمل نسبی بسیاری از اینگونه گیاهان به روش مذکور بهتر است آن را قبل از مرحله 3 برگی علف های هرز اجرا نمود. در این شیوه باید غرقاب شاليزار را به عمق 5 سانتیمتر انجام داد و یک هفته بعد آنرا به مدت 3-2 روز زهکشی کرد و متعاقباً برای 2 هفته به ارتفاع 5 سانتیمتر غرقاب نمود. ارتفاع غرقاب را در مراحل بعدی می توان متناسب با رشد بوته های برنج تا 10 سانتیمتر افزایش داد (7).
6-2) بکارگیری علفکش های شالیزار :
1-6-2) در یک آزمایش با قالب بلوک های کامل تصادفی و 3 تکرار به ارزیابی 12 تیمار از روش های مختلف کنترل علف های هرز شامل : مقادیر مختلفی از علفکش "متامیفوپ" در مقادیر 75 ، 100 و 125 گرم ماده مؤثره در هکتار در تلفیق با یکبار وجین دستی در 45 روزگي پس از کاشت بذور (DAS) در شالیزارهای غرقابی پرداخته شد.
مهمترین علف های هرز پلات آزمایشی موجود عبارت از :
سوروف ریشک دار ، سوروف بدون ریشک ، اویارسلام چندساله ، اویارسلام یکساله ، علف ارزنی ، شبدر چهار برگ ، گل آردی ، آمانیا و برگیا بودند.
بررسی ها نشان داد که میزان کاهش محصول برنج توسط خسارات علف های هرز در سه شیوۀ : شالیزارهای نشائی ، کشت مستقیم بذور برنج در آب و برنج آپلند (ديم) به ترتیب 34 ، 45 و 67 درصد است.
بر این اساس تمامی شیوه های بکار رفته مذكور موجب کاهش جمعیت علف های هرز و افزایش تولید شدند امّا استفاده از وجین دستی به دلیل دشواری و نیاز به هزینه زیاد دارای صرفه اقتصادی نبود.
کاربرد قبل از سبزشدن علف کش های "پرتیلاکلر" + "Safener" به میزان 45/0 کیلوگرم ماده خالص در هکتار در تلفیق با یکبار وجین دستی در 45 روزگي پس از بذرکاری دارای بیشترین کارآیی در کنترل علف های هرز و افزایش کاه و دانه برنج گردید (4).
2-6-2) در یک آزمایش که در سال 2011 میلادی در قالب بلوک های کامل تصادفی با 3 تکرار در دانشگاه "راجیندراناگار" کشور هند انجام پذیرفت، از تیمارهای زیر در مقایسه با شاهدها (کنترل کامل و بدون کنترل) استفاده گردید :
الف) تلفیق دو علفکش پیش از سبزشدن با علفکش پس از سبزشدن
ب ) یک نوبت وجین دستی در 40 روزگي پس از نشاءکاری
پ ) علفکش پیش از سبزشدن در تلفیق با دو دفعه وجین دستی در 20 و 40 روزگي پس از نشاءکاری
علف های موجود در پلات های آزمایشی شامل : سوروف ریشک دار ، پنجه مرغی ، پانیکوم ، اویارسلام چندساله ، اویارسلام یکساله ، گل آردی و آمانیا بودند.
نتایج حاصله نشانداد که کاربرد مکرر علف کش های "بن سولفورون متیل" 6/0 درصد + "پرتیلاکلر" 6درصد گرانول به میزان 10 کیلوگرم در هکتار + "بیسپیریباک سدیم" به میزان 25 گرم ماده مؤثره در هکتار به صورت پس از سبزشدن در 20 روزگي پس از نشاءکاری بعلاوه یکدفعه وجین دستی در 40 روزگي پس از نشاءکاری به بیشترین کارآیی در کنترل علف های هرز منتهی شد (10).
3-6-2) در یک تحقیق به ارزیابی کارآیی علفکش "almix" (متاسولفورون متیل) + "کلریمیورون اتیل" بمیزان 004/0 کیلوگرم در هکتار و "بوتاکلر" بمیزان 940/0 کیلوگرم در هکتار برای کنترل علف های هرز پهن برگ و باریک برگ شالیزارها سه روز پس از نشاءکاری (DAT) در قیاس با دو دفعه وجین دستی (HW) در فواصل 20 و 40 روزگي پس از نشاءکاری پرداخته شد.
مهمترین علف های موجود در پلات آزمایشی عبارت از : علف خرچنگ ، سوروف ریشک دار ، سوروف بدون ریشک ، اویارسلام چندساله ، اویارسلام یکسله ، علف ارزنی ، گل آردی ، شبدر چهار برگ و آمانیا بودند. بر اين اساس نسبت علف های هرز برگ باریک ، جگن ها و پهن برگ ها به ترتیب معادل : 2/27 ، 8/36 و 36 درصد محاسبه گردیدند.
بر طيق نتایج حاصله مقدار تراکم و نسبت وزن خشک علف های هرز در 60 روزگي پس از نشاءکاری در بالاترین حد بودند. اطلاعات مزبور حاکی از اینکه تیمارهای دو دفعه وجین و کاربرد علفکش "بوتاکلر" بمیزان 5/1 کیلوگرم در هكتار حدوداً 5-3 روز پس از نشاءکاری به ترتیب دارای بیشترین اثربخشی بر کنترل علف های هرز شالیزار شدند (5).
4-6-2) در یک آزمایش به بررسی تأثیر کاربرد مکرر علفکش ها بر کنترل علف های هرز شالیزارهای نشائی در منطقه "تامیل نادو" کشور هند پرداخته شد.
فلور علف های هرز شالیزارهای منطقه شامل : گراس ها ، جگن ها و پهن برگ ها بودند.
مهمترین علف های هرز پهن برگ در بردارندة : آمانیا و شبدر چهار برگ بودند بگونه ای که به میزان 1/19 درصد کل علف های هرز با تراکم 7/18 بوته در مترمربع ارزيابي شدند.
کاربرد علفکش "پرتیلاکلر" بمیزان 750 گرم در هکتار بصورت قبل از سبزشدن و سپس کاربرد مخلوطی از علفکش های "کلوریمیورون اتیل" 10 درصد + "مت سولفورون متیل" 10 درصد بمیزان 4 گرم در هکتار منتج به حداقل تراکم و وزن خشک علف های هرز و همچنین بالاترین کارآیی در کنترل آنها گردید (3).
5-6-2) برخی آزمایشات مزرعه ای حاکی از آن هستند که بکارگیری علفکش "فاست" (facet) بعلاوه علفکش "پراول" (prowl) یا "کوماند" (command) می تواند بسیاری از علف های هرز پهن برگ (آمانیا ، دونیش ، برگیا) و باریک برگ (سوروف ، اویارسلام) شالیزارها را کنترل نماید (12).
منابع و مآخذ :
1) Global plant – 2016 – Ammannia baccifera (family lythraceae) – http://plants.jstor.org
2) Harada , jiro – 1994 – Allelopathy and toxicity to fish of aquatic weeds – National Institute of Agro_Environmental Sciences , Japan
3) Mathiyalagan , S & P , Muraliarthanari – 2015 – Sequential application of herbicides for weed control in transplanted rice – International Journal of Farm Sciences , 5 (2) : 27-33
4) Parthipan , T & et al – 2013 – Weed management strategies for lowland drum seeded rice (rice sativa) – International Journal of Innovation Research & studies ; Tamil Nadu Agricultural University ; India
5) ….. Patra , A.K. & et al – 2011 – Chemical weed control in transplanted rice in Hirakud command area of Orissa – Indian Journal of Weed Science , 43 (3 & 4) : 175-177
6) Rajasekaran , Aiyalu & et al – 2012 – Evaluation of wound healing activity of Ammannia baccifera and Blepharis maderaspatensis leaf extracts on rats – Brazilian Journal of Pharmacognosy ; 22 (2) : 418 – 427
7) Rodenburg , Jonne – 2011 – Directions for management of annual broad_leaved weed in lowland rice – Africa Rice Center
8) Sandeep , B.N. & et al – 2014 – Effect of planting density and weeding regime on yield attributes and yield of drum seeded rice (oryza sativa) – International Journal of Agriculture Innovations and Research , volume 2 , Issue 5 : 753 – 760
9) Shukla , U.N. – 2015 – Effect of seedlings age , age , cultivar and weed management on weed dynamics , nutrient removal and yield of rice (oryza sativa) under system of rice intensification (SRI) – The Indian Journal of Agricultural Science
10) Uma , G. & - 2014 – Evaluation of low dose herbicides in transplanted rice (oryza sativa) – International Journal of Applied Biology and Pharmaceutical Technology (IJABPT) , volume 5 , Issue 4
11) Wikipedia – 2014 – Ammannia baccifera – https://en.wikipedia.org
12) Williams , Bill J. – 2009 – Rice weed control – LSU , Research & Extension