« زراعت به زبان ساده »   

10) « زراعـت آفتابگردان » :

 

--- گياهاني نظير : آفتابگردان ، گلرنگ ، بادام زميني ، كتان روغني ، كرچك ، كنجد و مشابه آنها اغلب به مصرف تهيّه روغن مي رسند امّا از بسياري بذور و محصولات ديگر اين گياهان در تغذيه انسان و دام نيز بهره مي گيرند. گواينكه امروزه درصد عمده اي از روغن مصرفي مردم ايران از طريق واردات تأمين مي گردد.

--- آفتابگردان  را مي توان بجز در زمين هاي باتلاقي ، اراضي خيلي شور و سرماي زير صفر كشت نمود.

--- جاكشت نمودن آفتابگردان بعد از حبوباتي نظير : يونجه و شبدر به محصول بسيار خوبي منتهي مي شود.

 

ارقام آفتابگردان :

الف- ارقام زودرس و متوسط رس : زاريا ، چرنيانكا ، "ان اس پي"

ب – ارقام ديررس : ركورد ، لوچ ، ونيمك

 

كود مصرفي :

الف- كود دامي به ميزان 30-20 تن در هكتار

ب – كود اوره به ميزان 150-100 كيلوگرم در هكتار

پ – كود فسفاته بميزان 100-50 كيلوگرم در هكتار

 

تاريخ كاشت :

الف- مناطق گرمسيري : نيمه دوّم دي ماه تا اواسط اسفند

ب – مناطق معتدله : اوايل اسفند تا اواخر فروردين

پ – مناطق سردسير : اوايل فروردين تا اواسط ارديبهشت

 

روش كاشت :

بذور آفتابگردان را بصورت رديفي با فواصل 80-70 سانتيمتري بين رديف ها و فواصل 35-25 سانتيمتر روي رديف ها در عمق 4-3 سانتيمتري خاك مي كارند.

آفتابگردان نيازمند مراقبت هاي : وجين ، تنك كردن ، واكاري ، دفع آفات و آبياري بموقع است.

آبياري بويژه در زمان گلدهي بسيار حائز اهميت است كه در غير اين صورت اغلب بذورش پوك مي شوند.

از عواملي كه در افزايش محصول آفتابگردان حائز اهميت است همانا قرار دادن كندوي زنبوران عسل به تعداد 3-2 عدد در هر هكتار مي باشد زيرا گل هاي آفتابگردان بخودي خود و يا توسط باد قادر به تلقيح و توليد دانه نيستند.

 

برداشت :

زمان برداشت آفتابگردان موقعي است كه گلبرگ هايش خشك و طبق هايش قهوه اي شده باشند .

طبق ها را پس از برداشت براي چند روز رو به زمين در برابر آفتاب قرار مي دهند سپس مي تكانند.

عملكرد بذور آفتابگردان حدود 3 تن در هكتار است كه با آبياري و كوددهي بموقع مي توان بر اين مقدار افزود.

براي سيلوكردن و مصرف علوفه اي آفتابگردان بايد آنها را قبل يا اوايل گلدهي برداشت نمود زيرا وجود طبق هاي كاملاً خرد نشده و آبدار باعث بروز مشكلاتي در توليد علوفه سيلويي مي گردند و آنرا فاسد مي كنند.

 

تهيّه و تدوين :

اسماعيل پوركاظم : مربي مركز آموزش كشاورزي گيلان