مقالات کشاورزی اندیشه سبز پارسی

"پرورش گياهان همراه 1" ؛ ( 1 Companion planting)
 
 
گردآوري و تدوين :
اسماعيل پوركاظم ؛ كارشناس ارشد زراعت ، مدرس دانشگاه جامع علمي كاربردي گيلان
 
مقدمه :
--- کاشت گیاهان همراه ، همگام و همیار با عناوینی نظیر : "companion" ، "pal" ، "ally" ، "along" ، "friend" و "parthner" مبتنی بر اين ایده است که : « برخی گیاهان هنگامی که در نزدیکی (next to) یا مجاورت (close to) یکدیگر کاشته شوند ، قادر به سودمندی بیشتری خواهند بود». حضور گیاهان همراه در کنار سایرین ممکن است باعث کنترل برخی از آفات شوند بگونه ای که نیازی به کاربرد مواد شیمیایی نخواهد بود و گاهاً به عملکرد بالاتری نيز منتهی می شوند (1).
--- گياهان همراه شامل نباتاتي هستند كه مي توانند در مواردي كه در مجاورت همديگر رشد مي يابند ، به همديگر كمك نمايند تا رشد و عملكرد بيشتري داشته باشند. زمانيكه باغچه اي شامل گياهان همراه سازگار ايجاد مي كنيد آنگاه مي توانيد بيشترين بهره برداري را از نتايج ارتباطات مفيد و مثبت آنها كسب نمائيد (5).
--- عموماً از گیاهان همراه در ضمن عملیات باغبانی کم وسعت بهره می گیرند امّا این شیوه قابلیت کاربرد در اراضی وسیع نیز برخوردار است. امروزه ثابت شده است که اگر به کاشت محصولات سودمند در جوار مزارع اصلی بگونه ای پرداخته شود که قابلیت جذب یا کشاندن (attractive plants) آفات را از مناطق نزدیک و مجاور داشته باشند آنگاه خواهند توانست برای محصولات اصلی مفید نيز باشند و آنها را از تهدیدات آفات ويرانگر مصون دارند که به اینگونه گیاهان همراه اصطلاحاً "گیاهان تله" (trap crop) اطلاق می گردد. با وجودیکه کاربرد گیاهان همراه از سابقه ای بس طولانی برخوردار است امّا چگونگی فواید آنها گاهاً قابل درک و فهم نبوده اند. گواینکه باغداران از قدیم الایام بر طبق توصیه های عرفی به کاشت گیاهان همراه مبادرت می ورزیده اند امّا تحقیقات اخیر توانسته اند فواید برخی از آنها را بصورت علمی اثبات نمایند (1).
--- امروزه دانشمندان کاربرد گیاهان همراه را بعنوان یک نظریه جامع گرا و کل نگر (holistic) برای حل مسائل بغرنج محیطی پیشنهاد مي كنند. بسیاری از کشاورزان با استفاده از گیاهان همراه موفق به دفع خسارات آفات مزارع و باغات می گردند درحالیکه هیچگونه کاهشی از نظر عملکرد و فواید مورد انتظار را متحمل نمی گردند. تاكنون واریته های بسیاری از گیاهان داروئی ، زراعی ، باغی و زینتی برای استفاده بعنوان گیاهان همراه معرفی گردیده اند. گیاهان همراه باعث ایجاد هماهنگی ، زیبائی ، سلامتی محیط و کسب محصولات کمّی و کیفی می شوند. آنها در هماهنگی با تنوّع محیطی عمل می کنند بویژه اگر از گیاهان بومی نیز در ساختار گیاهان همراه استفاده گردد. البته نمی توان انتظار داشت که کاشت گیاهان همراه بتواند تمامی مشکلات مبتلابه باغات و مزارع را مرتفع سازد ولیکن می تواند از شدت بسیاری از مشکلات و خسارات بخصوص آلودگی های زیست محیطی ناشي از فعاليت هاي كشاورزي بکاهد (2).
 
کاربرد تلفیقی گیاهان در باغچه ها :
--- باید بپذیریم که گیاهان نیز همانند سایر موجودات زنده بر گیاهان مجاور و سایر موجودات زنده ای که در محیط زیست متناظری زندگی می نمایند ، تأثیرگذارند فلذا این تأثیرات می توانند به دو دسته : مضر و مفید تقسیم گردند. بنابراین در کاشت گیاهان همراه تلاش می گردد تا از تأثیرات مفید به بهترین نحو استفاده شود. باغداران از قدیم الایام نظاره گر ارتباط و تأثیرات متقابل گیاهان متفاوت و مجاور بر همدیگر بوده اند و متعاقباً دانشمندان نیز تحقیقاتی در این زمینه انجام داده اند. گیاهان برخلاف انسان ها دچار ترس و خجالت نمی شوند لذا همواره سعی می کنند تا به سریعترین و بیشترین میزان رشد ممکنه دست یازند تا بتوانند به بازسازی جمعیت گونۀ خویش کمک نمایند (3).
--- کاشت گیاهان همراه و تلفیق مناسب آنها با یکدیگر به معنی پرورش گیاهان مختلف در مجاورت یکدیگر است بنحویکه در تناسب با همدیگر برآیند و به سودمندی دوجانبه ای دست یابند امّا کاشت گیاهان نامناسب در مجاورت همدیگر نیز می تواند به سلامتی آنها و نهایتاً به راندمان محصولات نهایی صدمات جبران ناپذیری وارد سازد. در طبیعت اثرات متقابلی در میان نیروهای زیستی وجود دارند که به سودمندی دوجانبه منتهی می گردند لذا درک آنها می تواند به بهره جویی مناسب و مطلوب بینجامد بطوریکه در نهایت باعث افزایش سودمندی کل در تولیدات گیاهی گردد(3).
--- تأثیرات همراه بودن گیاهان در شرایط رشد وحشی گیاهان نیز وقوع می یابند. تمامی مجموعه های گیاهی یا "فلور" (flora) و مجموعه های جانوری یا "فون" (fauna) که در سطوح : مزارع ، مراتع ، جنگل ها ، بیابان ها ، باتلاق ها و مرداب ها زیست می کنند ، بگونه ای درصدد سودمندی دو جانبه و حتی چندجانبه (mutual benefit) هستند. این موضوع می تواند بمنزله بقاء از طریق سازگاری و شایستگی (fittest) باشد امّا حقیقت این است که برخی گونه ها ترجیحاً در کنار برخی گونه های خاص به رشد مطلوب تری دست می یابند زیرا خصوصیات ذاتی آنها بنحوی است که در چنین شرایطی به بالاترین میزان رشد و نمو نائل می آیند (3).
--- گیاهان ذاتاً تمایلی به ستیز با سایر گیاهان و مصرف ناخواسته مقادیر زیاد انرژی برای کسب مواد غذایی ندارند لذا گیاهانی که دارای ریشه های افشان و سطحی هستند ، ترجیح می دهند که در جوار گیاهان برخوردار از ریشه های راست و عمیق برویند تا هر کدام بتوانند مواد غذایی مورد نیازشان را از لایه های مختلف خاک بدست آورند. همچنین گیاهانی که ارتفاع کوتاهتری دارند با رشد در پناه گیاهان مرتفع تر می توانند از صدمات محیطی محفوظ بمانند. متقابلاً گیاهانی که خواهان شرایط خشکی برای رشد و نمو هستند ، از رشدیابی در جوار گیاهانی که ریشه های آنها را با رطوبت مازاد تهدید می کنند ، خودداری می ورزند (3).
--- ایجاد شرایط نامناسب درست همانند زندگی انسان ها می تواند باعث کوتاهی دوره بقاء گیاهان گردد لذا شایسته است که بهترین شرایط سازگار را برای گیاهان باغچه ها و مزارع فراهم سازند. صاحبان باغچه های خانگی همواره علاقمند پرورش مواد غذایی از طریق حداکثر بهره مندی از فضاهای قابل دسترس هستند. آنها علاقه ای به حضور علف های هرز ، آفات ، بیماری های گیاهی و حتی گیاهان زینتی برای اشغال بخشی از مایملک خویش نیستند درحالیکه گل ها می توانند بعنوان گیاهان همراه باعث بروز فواید متعددی از جمله زیبایی محیط گردند. گل ها همچنین قادر به جذب حشرات شکارچی برای کنترل آفات گیاهان هستند بعلاوه با کشاندن زنبورها باعث افزایش گرده افشانی درختان میوه می شوند (3).
--- كشاورزان ارگانيك واقف هستند كه كاشت گياهان متنوّع در كنار همديگر مي تواند بر زيبايي و سلامتي باغ و مزرعه آنان بيفزايند. برخي نيز بر اين باورند كه كاربرد تركيبي بعضي از گياهان مي تواند بنحو حيرت انگيزي سبب تزايد رشد و نمو آنها گردد. مطالعات علمي مرتبط با كاشت گياهان همراه مؤيد اين حقيقت است كه كاربرد تلفيقي برخي از گياهان به سودمندي بيشتري منتهي مي شود. تجارب عملي نیز نشان مي دهند كه چگونه كاشت گياهان مختلف در مجاورت همديگر مي تواند به "سودمندي دو جانبه" آنان بينجامد (4).
 
فواید کاشت گیاهان همراه :
$1) تولید پیش مواد :
 برخی از گیاهان حاوی "پیش ماده هایی" (substances) در ریشه ها ، گل ها و برگ هایشان هستند که توسط آنها قادرند :
الف- بعنوان مواد ضد تغذیه ای (anti-feedants) باعث ترساندن (deter) و فرار (repel) حشرات آفت گردند و بدين ترتيب از ميزان مصرف آفتكش ها می کاهند و باغچه اي فاقد آفات بوجود می آید كه محصول بهتر و بيشتري را عرضه مي دارد.
ب – باعث جلب (attract) حشراتی گردند که به حضور و فعالیت آنها نیاز می باشد زيرا باغچه هاي كارآمد نيازمند حضور گياهاني هستند كه بتوانند حشرات مفيد از جمله شكارچيان آفات گياهي را به سمت خويش بکشانند (2،5،4).
پ – برخي گياهان نيز بعنوان طعمه (lure) عمل مي كنند و آفات را تطميع مي نمايند و به سمت خويش مي كشانند و بدين ترتيب آنها را از گياهان اصلي دور مي سازند (4).
این گیاهان بدین ترتیب به تجمیع برخی "پیش مواد" در بافت های مختلف می پردازند که پس از مرگ و تجزیه بافت ها می تواند بر محیط اطرافشان تأثیر بگذارند و حتی توسط برخی جانداران پراکنده گردند (3). گل هميشه بهار آفريقايي (African marigold) بعنوان يك گياه همراه شناخته مي شود لذا آنرا به موازات ساير گياهان مي كارند. اين گياه اقدام به ترشح برخي مواد شيميايي از طريق ريشه هايش در خاك و همچنين از طريق اندام هاي هوايي در محيط اطرافش مي نمايد كه بدين طريق مي تواند باعث رنجش و حتي فرار بسیاری از آفات گياهي شود و در نتيجه از خود و گياهان مجاور محافظت نمايد (1).
 
$2) گمراه ساختن آفات :
علف های هرز معطر (aromatic weeds) می توانند باعث گمراه ساختن و تشویش بسیاری از آفات نباتی گردند و آنها را از حمله به گیاهان اصلی باغچه ها و مزارع بازدارند و یا باعث پنهان و محو شدن گیاهانی گردند که قاعدتاً برای آفات ارجحیت تغذیه ای دارند (3).
 
$3) کاشت گیاهان بینابین :
کاشت بینابین (interplanting , intercropping) گیاهان اصلی را می توان با گیاهان همراه انجام داد تا بدینطریق از ویژگی های هر کدام به نفع دیگری در جهت افزایش کمی و کیفی تولیدات بهره گرفت (3). گياهان همراه از طرق فيزيكي مفيد واقع مي شوند مثلاً گياهان بلند و آفتابدوست مي توانند فضاي مزرعه را بنحو مطلوبي با گياهان كوتاهتر و سايه دوست سهيم گردند و از اين طريق به کسب عملكرد كل بيشتري از هر واحد سطح باغ و مزرعه کمک نمایند که به اين شيوه اصطلاحاً "تأثيرات متقابل فضايي" (spatial interaction) اتلاق مي گردد (1،4). باید در نظر داشت که گياهان رونده (vining) سطح زمين را بخوبی مي پوشانند درحاليكه گياهان ايستاده (upright) به رشد عمودي مي پردازند لذا آنها را مي توان در يك گروه (patch) مناسب و کارآمد قرار داد (4).
 
$4) تناوب زراعی گیاهان همراه :
استفاده از تناوب زراعی (crop rotation) با استعانت از گیاهان سازگار امری اجتناب ناپذیر برای زارعین و باغداران است زیرا گیاهان بدین وسیله با اثرات مفیدی که برجا می گذارند ، می توانند به همدیگر یاری نمایند (3).
 
$5) بهبود کمی و کیفی محصولات :
گیاهان قادرند در برخی شرایط سبب افزایش سرعت رشد و همچنین عطر و طعم برخی واریته ها گردند. نتایج پژوهش ها نشان می دهند که بکارگیری گیاهان همراه می تواند بخش مهمی از کنترل تلفیقی آفات گیاهی (IPM) را تشکیل دهد. ماهیت گیاهان همراه آنچنان است که به ایجاد تعادل در اکوسیستم ها کمک می نماید زیرا از این طریق تنوع زیستی بیشتری از نظر حضور گیاهان ، حشرات و میکروارگانیزم ها حاصل می گردند و تصوّر می گردد که حضور هیچکدام از آنها برای محیط های طبیعی زائد محسوب نمی شود زیرا مرگ هر موجود زنده می تواند برای سایرین بعنوان یک منبع غذایی محسوب گردد بدان معنی که بیانگر ارتباطات همزیستی (symbiotic) در محیط طبیعی باشند(2).
 
$6) تفاوت نیازهای گیاهان :
گیاهان گوناگون اقدام به پراکنش ریشه های فرعی در نقاط و افق های مختلف خاک پیرامون می نمایند. آنها برخی عناصر غذایی را بر می گزینند و برخی دیگر را دفع می سازند. آنها همچنین به خلق ساختار خویش ، محیط اطراف و ترکیبات شیمیایی پیچیده نظیر : مواد معطره ، گرده ها ، روغن های فرار ، بازدارنده های رشد ، هورمون ها ، آنزیم ها و برخی عناصر جزئی می پردازند که بر محیط زنده و غیر زنده تأثیر می گذارند (3).
 
$7) تثبيت همزيستي ازت :
شيوه ديگري كه كاشت گياهان همراه مي تواند به منفعت بينجامد اينكه از گياهان خانواده لگوم ها بهره می گيرند زيرا اين قبیل گياهان قادر به تثبيت نيتروژن اتمسفر در خاك ها هستند لذا بدينگونه نيازي به كاربرد كودهاي شيميايي ازته براي محصولات بعدي نخواهد بود (1).
 
$8) كاشت گياهان محافظ :
گياهان همراه مي توانند اثرات مفيدي بر كنترل آفات نباتی حاصل آورند مثلاً حضور گياهان روندۀ تيغدار (prickly vine) مي تواند از شدت تهاجم "راكون ها" (raccons) براي غارت مزرعه ذرت شيرين بكاهند (1).
 
$9) كاربرد گياهان پرستار :
شيوه ديگر بكارگيري گياهان همراه موسوم به "كاشت گياهان پرستار" (nurse cropping) مي باشد كه ضمن آن گياهان بلندتر يا متراكم تر مي توانند از گياهان آسيب پذير (vulnerable plants) از طريق سايه اندازي و يا بسان "باد شكن" (windbreak) محافظت بعمل آورند. بعنوان مثال از قديم الايام از يولاف براي استقرار بهينه گياه يونجه و ديگر گياهان علوفه اي مشابه بهره مي گرفته اند تا با ايجاد رقابت مانع طغيان علف هاي هرز در مزرعه گردد. بعبارت ديگر گياهان پرستار بگونه اي مشابه "اثرات متقابل فيزيكي- فضایی" عمل مي كنند (1).
 
$10) پناهگاه جانداران مفيد :
در اين روش از گياهان همراه بعنوان سكونتگاه يا پناهگاهي براي جانوران مفيد بهره مي گيرند. اين روش در طي سال هاي اخير توانسته است توجه بسياري از محققين را به خودش متوجه سازد. فوايد اين شيوه زماني حاصل مي آيند كه گياهان همراه به تدارك پناهگاه مناسبي براي حشرات مفيد و ديگر بندپايان (arthropods) بويژه گونه هاي شكارگر (predatory) و پارازيت (parasitic) مي پردازند و از این طریق باعث كنترل جمعيت حشرات آفت مي گردند(1).
 
$11) استفاده از واحد سطح باغچه ها :
  برخي گياهان تحمل فضاهاي كمتري را دارند لذا آنها را مي توان در تراكم بيشتري همراه با سایر گياهان كشت نمود و بدين ترتيب فواصل بين رديف ها و بوته ها را بمنظور حداكثر بهره برداري از واحد سطح و كسب بیشترین عملكرد با ديگر گياهان مملوساخت (5).
 
خصوصيات گياهان همراه :
1) آفتابگردان (sunflower) :
گفته می شود که کاشتن آفتابگردان در همراهی با ذرت به افزایش عملکرد می انجامد. در هر کجا که شته ها ایجاد دشواری می نمایند ، با کاشتن تعداد محدودی بوته آفتابگردان بصورت پراکنده و نامنظم در سطح باغچه ها می توان بر خسارات محتمل فائق آمد زیرا آفتابگردان به محل تجمع شته ها و مورچه ها تبدیل می گردد درحالیکه خسارت شته ها بر محصول آفتابگردان بسیار کم و قابل اغماض است. آفتابگردان باعث جلب "مرغان مگس خوار" (humming birds) می شود که از مگس های سفید تغذیه می کنند و از این طریق به یک ارتباط همزیستی منجر می گردد (2).   
 
2) آقطی (elderberry) :
اسپری آقطی را می توان بر ضد مگس ریشه هویج ، شته ها ، سوسک خیار و سرشاخه خوارهای درختان (tree borer) استفاده نمود. قرار دادن شاخه ها و برگ های آقطی در مسیر حرکت موش کور (mole) می تواند باعث گریز آن گردد. افزودن برگ های آقطی به توده های در حال کمپوست شدن می تواند فرآیند مزبور را تسریع بخشد (2).
 
3) آنيسون يا باديان رومي (anise) :
آنیسون داراي طعم شيرينی مشابه شيرين بيان (licorice) است و ميزبان بسياري از زنبورهاي پريداتور شته ها محسوب مي گردد. اين گياه همچنين باعث گريز شته ها مي شود. پراكنش بوي آنيسون سبب پنهان ماندن گياهان خانواده صليبيان از ديدگاه آفات مي شود لذا مانع هجوم آفات به آنها مي گردد. آنيسون باعث تشديد رشد بسياري از گياهانی مي شود كه در مجاورتش مي رويند. از آنيسون براي تهيّه پمادهايي استفاده مي شود كه سطح بدن را از گزش و زنش حشرات مصون مي دارند. اين گياه را بهتر است همراه با گشنيز بكارند (2).
 
4) آويشن ارُیگانو (oregano) :
"آویشن ارُیگانو" گیاهی چندساله با نام علمی "oregano vulgare" از خانواده نعناعیان (lamiaceae) می باشد که در مناطق معتدله گرم اروپا و مدیترانه می روید. این آویشن دارای برگ های متقابل و گل های بنفش است فلذا بسیاری از افراد آنرا مرزنگوش وحشی (wild marjoram) می نامند درحالیکه واریته "oreganum marjorana" را با عنوان مرزنگوش شیرین می شناسند. این نوع آویشن با منشأ کشور ترکیه به ارتفاع 80-20 سانتیمتر و در مناطقی با PH حدود 9-6 رشد می یابد (7). "آويشن ارُیگانو" را مي توان در همراهي با اغلب گياهان كاشت امّا بهترين هماهنگي را با كلم پيچ دارد. كاشتن آويشن مذکور در مجاورت كلم بروكلي ، كلم پيچ و كلم گل مي تواند باعث فرار پروانه كلم گردد. بعلاوه در صورت قرارگرفتن آويشن در كنار بوته هاي خيار سبب فرار سوسك خيار خواهد شد. كاشتن آويشن فوق الذکر در رديف هاي انگور بسيار سودمند است (2).
 
5) آویشن تیم (thyme) :
"آویشن تیم" گیاهی چندساله مقاوم به خشکی با مبدأ کشور مصر و نام علمی "thymus vulgaris" می باشد. این نوع آویشن را برای طعم دهی پنیر و نوشابه ها بکار می برند. برخی شاخه های خشک "آویشن تیم" را در زیر بالش قرار می دهند تا خواب راحتی داشته باشند. قدما شاخه های آنرا درون تابوت مردگان قرار می دادند تا اموات را در دنیای بعدی رهنمون و معطر سازند. چای "آویشن تیم" می تواند باعث درمان سرفه و برونشیت گردد و از دلهره بانوان در دوران قاعدگی بکاهد. این گیاه طاقت شرایط یخبندان را ندارد و غالباً در کوهستان ها بصورت وحشی می روید. "آویشن تیم" دارای روغن فرار "تیمول" (thymol) به میزان 54-20 درصد دانه ها است که برای ضدعفونی و بانداژ زخم ها استفاده می گردد(7). این آویشن می تواند باعث فرار کرم کلم گردد. آویشن کُرکدار (woolly thyme) بخوبی می تواند سطح زمین را بپوشاند امّا ارقام ایستاده آویشن رواج بیشتری در باغچه ها یافته اند. "آویشن تیم" به آسانی از طریق بذور و قلمه هایش تکثیر می یابد ولیکن در تهیّه قلمه ها بهتر است آنها را در فصل بهار از بوته های قدیمی چوبی شده فراهم سازند (2).  
 
6) اسطوقدوس (lavender) :
بوته هاي "اسطوقدوس" يا "اسطوخدوس" باعث فرار كك ها و بيدهاي گياهي مي شوند. اسطوقدوس از خاصيت گلدهي بسیار برخوردار است و با توليد نكتار (نوش ، شهد) فراوان باعث تغذيه حشرات مفيد مي گردد. اسطوقدوس در صورت حضور در مجاورت گياهان مي تواند به محافظت از آنها در مقابل آفاتي نظير : مگس سفيد و ليسه سيب (codling moth) بپردازد. با گذاشتن شاخه و برگ هاي خشك (dried sprigs) گياه اسطوقدوس مي توانيد به فرار بيدها كمك نمائيد. اسطوقدوس را از طريق قلمه هايش در زمستان هاي ملايم مي كارند تا در بهار شكوفا گردد (2).
 
7) اسفناج (spinach) :
کاشتن لوبیا و نخود در مجاورت اسفناج باعث تدارک سایه اندازی طبیعی می گردد. اسفناج را می توان در راستا و همگام با گیاهانی نظیر : کلم پیچ ، کلم گل ، کرفس ، بادمجان ، پیاز ، نخود ، توت فرنگی و باقلا (fava bean) کشت نمود. کاشتن اسفناج در مجاورت کدو حلوایی باعث ایجاد فضای مناسب جهت رشد بهینه می گردد بطوریکه سریعاً آماده گلدهی یا بولتینگ (bolt) خواهد شد (2).
 
8) افسنطین (wormwood) :
این گیاه از جنس "artimisia" و خانواده "آستراسه" است که به "گندواش" نیز موسوم می باشد. از دانه های این گیاه روغن افسنطین استخراج می کنند. کاشتن آن بعنوان پرچین و مرز گیاهی در حاشیه باغچه ها باعث برحذر داشتن حیوانات می گردد. افسنطین سبب فرار بسیاری از آفات گیاهی می شود. از کاشتن آن در مجاورت نخود و لوبیا خودداری ورزید. پاشیدن چای افسنطین موجب فرار بید کلم ، لیسه ، حلزون و کک ها می شود. چای افسنطین را عمدتاً از دو واریته "silver king" و "powis castle" تهیّه می کنند. ضمناً واریته "powis castle" قادر به جلب کفشدوزک ها می باشد. واریته "silver mound" برای ایجاد مرزهای گیاهی بسیار مناسب است زیرا این واریته نسبت به سایرین بدبوتر و سمّی تر می باشد. از کاشتن افسنطین در جوار سبزیجات خوراکی بپرهیزید زیرا ممکن است سهواً برداشت گردیده و مصرف شود (2).
 
9) انگورها (grapes) :
كاشت گياهاني نظير : گل زوفا ، ريحان ، لوبيا ، شمعداني ، آويشن ، شبدر ، نخود و تمشك فرنگي مي تواند در مجاورت انگورها مفيد واقع گردد امّا از كاشتن تربچه و كلم پيچ در همراهي با بوته هاي انگور اجتناب ورزيد. كاشتن شبدرها در فواصل بين بوته هاي انگور باعث افزايش حاصلخيزي خاك مي گردد. استقرار موسير در مجاورت انگورها باعث فرار شته ها مي شود. كاشتن بوته هاي انگور در جوار نارون قرمز (elm) و توت سفيد (mulberry) به موفقيت بيشتري خواهد انجامید (2).
 
10) بابونه (chamomile) :
کاشتن انواع بابونه یکساله می تواند باعث اصلاح عطر و طعم کلم پیچ ، خیار و پیاز گردد. بابونه میزبان مگس های گلدوست (hoverflies) و زنبورهای کوچک پارازیتوئید (wasp) می باشد. بابونه ضمن رشد به تجمع عناصر کلسیم ، پتاسیم و سولفور می پردازد سپس آنها را پس از پوسیدن به خاک بر می گرداند. کاشتن بابونه باعث افزایش تولید روغن های فرار در گیاهان دارویی می شود. همواره سعی شود که برخی گل های بابونه را بر بوته ها باقی بگذارید تا با تولید بذر به بقائش کمک گردد.  
بابونه رومی گیاهی چندساله با رشد آهسته است که متحمل شرایط مختلف خاک می باشد. هر دو نوع بابونه های یکساله و چندساله خواهان شرایط آفتابی هستند. بابونه را می توان در ترکیب با بسیاری از گیاهان دیگر درون باغچه ها کشت نمود (2).
 
11) بادرنجبویه (bee balm , lemon balm) :
بادرنجبویه داراي تركيبات "سيترونلا" (citronella) است لذا له ساختن (crush) يا ماليدن (rub) برگ هايش بر سطح پوست بدن باعث دور شدن پشه ها مي شود. كاشتن بادرنجبویه به همراه گوجه فرنگي باعث بهبود رشد و طعم ميوه هايش مي گردد. بوته هاي بادرنجبویه باعث جذب حشرات مفيد از جمله زنبورها مي شوند. حضور بوته هاي بادرنجبویه از خسارت سن كدو جلوگيري بعمل مي آورد. پاشيدن پودر بادرنجبویه در سطح باغچه ها باعث فرار بسياري از سن ها مي گردد. اين گياه چند ساله و نسبتاً زيبا تمايل زيادي به ابتلاء بيماري سفيدك پودري (powdery mildew) دارد (2).
 
12) بادمجان (eggplant) :
بادمجان را می توان در همراهی با : زلف عروس ، لوبیا ، نخود ، اسفناج ، آویشن ، همیشه بهار و ترخون (tarragon) کشت نمود. بادمجان از خانواده تاجریزی (nightshade) می باشد فلذا بدلیل شرایط رشد یکسان می تواند همراه با فلفل سبز کاشته شود (2).
 
13) باميه (okra) :
باميه با نام علمي "hibiscus esculentus" از خانواده خطمي يا مالواسه است. كاشتن باميه در جوار بوته هاي كاهو سبب سايه اندازي آنها مي گردد لذا محصول مناسبي در تابستان ها حاصل خواهد آمد. حضور باميه در كنار بوته هاي بادمجان و فلفل سبب محافظت آنها از خسارت وزش باد مي گردد. باميه را در همراهي با : ريحان ، خيار ، خربزه ها و لوبيا چشم بلبلي (blackeyed pea) می کارند. معمولاً به كاشتن بوته هاي لوبيا در اطراف بوته هاي باميه اقدام مي کنند. كاشتن لوبيا در مجاورت باميه سبب خلاصي از صدمات شته ها مي شود (2).
 
14) برگ بو (bay leaf) :
قراردادن يك برگ تازه از برگ بو در هر گلدان حاوي بوته هاي لوبيا و يا گياهچه هاي غلات مي تواند باعث گريز سرخرطومي ها (weevile) و بيدها (moth) گردد لذا در صورتيكه پودر برگ هاي خشك "برگ بو" را به همراه ساير گياهان فرار دهنده در سطح باغچه ها و مزارع بپراكنند ، مشابه حشره كش هاي آلي عمل مي شود. يك تركيب مناسب در اين رابطه عبارت از : برگ بو ، نعناع فلفلي (peppermint) ، كاسني بري (tansy) و فلفل هندي تند (cayenne pepper) مي باشد. پخشاندن برگ هاي برگ بو در اطراف خانه ها باعث فرار كفشدوزك ها (ladybug) خواهد شد (2).
 
15) بومادران (yarrow) :
گیاه بومادران از جنس "achillea" و خانواده "آستراسه" است که می تواند علاوه بر گریزاندن حشرات مضر بعنوان کود طبیعی بکار آید. افزودن یک مُشت از برگ های بومادران به توده در حال کمپوست شدن بر شدت فرآیندها می افزاید. این گیاه قادر به جلب زنبورهای پریداتور و کفشدوزک ها است. کاشت بومادران در جوار گیاهان داروئی بر میزان روغن های فرار (essential oil) موجود در آنها خواهد افزود (2).
 
16) پونه (pennyroyal) :
پونه بعنوان فراری دهنده کک ها شناخته می شود. چلاندن و مالیدن برگ های پونه می تواند باعث گریز جاندارانی شوند که موجب مخاطره سلامتی انسان می شوند از قبیل :
الف- مگس ها (flies)
ب – کنه قرمز (chigger)
پ – پشه کور (gnat)
ت – پشه معمولی (mosquito)
ث – کنه معمولی (tick)
بخاطر داشته باشید که پونه برای گربه ها شدیداً سمّی است لذا نباید آنرا در مسیر رفت و آمد و یا محل های تغذیه گربه ها کشت نمود (2).
 
17) پيازها (onions) :
كاشتن مرزه و بابونه در كنار پياز به بهبود عطر و طعم آن منتهي مي گردد. ساير گياهان مناسب براي همراهي پيازها شامل : هويج ، تره فرنگي ، چغندر ، كلم قمري ، توت فرنگي ، صليبيان ، شويد ، كاهو و گوجه فرنگي هستند. قراردادن بوته هاي تره فرنگي و پياز بصورت كشت في مابين با هويج ها مي تواند به سردرگمي و تشويش مگس هاي هويج و پياز منجر شود. كاشتن پياز همراه با توت فرنگي باعث كاهش خسارت بيماري هاي گياهي بر ميوه هايش مي گردد. از استقرار بوته هاي پياز در مجاورت نخودها و مارچوبه خودداري ورزيد (2).
گیاهان معطر (aromatic) از جمله پیاز و کرفس باعث محافظت کلم پیچ از هجوم آفات می گردند. پیاز ، جعفری و رُزماری می توانند مانع هجوم "مگس زنگار هویج" (carrot rust fly) گردند (3).
 
18) تربچه (radish) :
اغلب از تربچه بعنوان "اسب کاری" (workhorse) باغچه ها یاد می شود. از گیاهانی نظیر : چغندر ، لوبیا بته ای ، لوبیا رونده ، هویج ، موسیر ، خیار ، کاهو ، خربزه ، لادن ، زردک ، نخود ، اسفناج و کدو حلوایی می توان در همراهی با تربچه ها بهره گرفت. کاشتن تربچه در مجاورت کدو حلوایی باعث محافظت آن از طوقه برها می گردد. تربچه قادر به فرار سوسک خیار و مگس زنگار (rust fly) می باشد. حضور موسیر و لادن در مجاورت تربچه ها باعث بهبود رشد و طعم آن می گردند. به بوته های تربچه ای که در مجاورت ذرت کاشته اید ، اجازه گلدهی و بذردهی بدهید تا باعث کاهش خسارت ساقه خوارهای ذرت گردند.
برخی ارقام تربچه ها از جمله : "Chinese daikon" و "snow belle" از مقبولیت بسیاری برای کک های گیاهی برخوردارند لذا از آنها در بین کلم بروکلی با فواصل 12-6 اینچ کشت می نمایند. تربچه ها می توانند باعث فریب (lure) مینوزهای برگ اسفناج شوند و آنها را به سمت خویش بکشانند درحالیکه بدینطریق هیچگونه آسیبی به ریشه های تربچه ها وارد نمی گردد. از کاشتن تربچه ها در مجاورت : گل زوفا ، کلم پیچ ، کلم گل ، کلم دکمه ای و شلغم ها بپرهیزید. تربچه ها بعنوان معیار و شاخص سطوح کلسیم خاک ها هستند زیرا تربچه ها با کاهش وجود کلسیم دارای ریشه های باریک و مفتولی (stringy) می شوند (2،3).
 
19) ترب كوهي (horseradish) :
كاشت اين گياه در نزديكي رديف هاي سيب زميني مي تواند به حفاظت آنها از هجوم سوسك كلرادو بينجامد. ترب كوهي باعث افزايش مقاومت سيب زميني به بيماري هاي گياهي مي گردد. اسپري محلول حاصل از ريشه ترب كوهي مي تواند بر بسياري از حشرات مؤثر واقع گردد. براي كاشتن ترب كوهي در گلدان ها (pot , container) بايد از گلدان هاي بدون ته (bottomless) بهره گيريد. حضور ترب كوهي مي تواند به گريزاندن سوسك هاي تاولزا (blister beetle) منجر شود. بهره گيري از چاي ريشه هاي ترب كوهي براي مقاصد ضد قارچ (anti-fungal) رايج است (2). ترب کوهی باعث تحریک رشد سیب زمینی و محافظت از خسارات سن سیب زمینی (tomato bug) می گردد (3).
 
20) ترخون (tarragon) :
ترخون با نام علمی "Artemisia drucunculus" از خانواده "آستراسه" گیاهی خوراکی و بسیار معطر است که آفات بسیار کمی دارد لذا همواره توصیه می گردد که آنرا در سراسر باغچه ها بصورت پراکنده بکارند تا باعث افزایش رشد و طعم سبزیجات گردد (2).
 
21) تره فرنگي (leek) :
از گياه تره فرنگي مي توان در جوار درختان سيب و بوته هاي هويج ، كرفس و پياز براي بهبود رشدشان بهره گرفت. تره فرنگي مي تواند باعث فرار مگس هويج شود امّا از كاشتن اين گياه در مجاورت لگوم ها بپرهيزيد (2). تره فرنگی مشابه کرفس و کرفس بیابانی به شرایط سرشار از پتاسیم علاقمند است (3).
 
22) توت فرنگی (strawberry) :
توت فرنگی رفاقت نزدیکی با گیاهانی نظیر : لوبیا ، گاوزبان ، کاهو ، پیاز ، اسفناج و آویشن دارد ولیکن با گیاهان دیگری مثل : کلم پیچ ، کلم بروکلی ، کلم دکمه ای ، کلم گل و کلم قمری دارای تضاد منافع و خصومت (foe) است. از سایر دوستان و همراهان توت فرنگی می توان به موارد ذیل اشاره داشت :
الف- گاوزبان بواسطه مقاومت زیاد به آفات و بیماری ها
ب – آویشن بواسطه فراری دادن کرم ها (2).  
 
23) جعفری (parsley) :
جعفری را بصورت همراه با : مارچوبه ، هویچ ، موسیر ، پیاز ، رُزها و گوجه فرنگی می کارند. پاشیدن چای و برگ های خرد شدۀ جعفری می تواند باعث گریز سوسک مارچوبه گردد. گل های جعفری موجب جلب مگس های گل دوست و زنبورهای کوچک پارازیتوئید می شود. با کاشتن جعفری در پیرامون بوته های رُز بر میزان عطر آنها افزوده می گردد. نعناع و جعفری دارای روابط خصمانه ای هستند لذا بهتر است با فاصله مقبول کاشته شوند (2).
 
24) جعفری فرنگی (chervil) :
این گیاه را می توان همراه با : تربچه ، کاهو و کلم بروکلی بمنظور افزایش رشد و بهبود طعم آنها کشت نمود. جعفری فرنگی خواهان شرایط نسبتاً سایه است ولیکن باید آنرا از هجوم شته کاهو و لیسه ها مصون داشت (2).
 
25) جلبك هاي دريايي (kelp) :
اسپري پودر يا چاي جلبك هاي دريايي علاوه بر فراري دادن آفات به تغذيه گياهان مزبور نيز كمك مي رساند. اسپري برگي جلبك هاي دريايي با فواصل 8 روزه در طي دوره تهاجم آفات مي تواند باعث فرار شته ها و سوسك ژاپني گردد. استفاده از علف هاي دريايي بعنوان مالچ مي تواند گياهان را از هجوم ليسه ها محفوظ دارد (2).
 
26) چاودار (rye) :
رویش دانه های ریزش یافته (mow-killed) چاودار ضمن ایجاد مالچ آلی می توانند باعث آلیلوپاتی بسیار قوی گردند. مواد آلیلوپاتیک که از بقایای چاودار برجا می مانند ، قادرند از جوانه زنی بسیاری از بذور ممانعت ورزند امّا آسیبی به نشاءهای گوجه فرنگی ، کلم و دیگر سبزیجات مشابه برجا نمی گذارند (2).
 
27) چغندر غده ای (beet) :
كاشتن اين گياه باعث افزايش مواد معدني خاك مي شود زيرا برگ هايش حاوي مقادير با ارزشي از منزيم هستند كه اگر به مصرف تعليف دام ها نرسند ، نهايتاً در خاك مي پوسند و سبب بهبود حاصلخيزي مي گردند. چغندرها همچنين با لوبياها بجز لوبياهاي رونده سازگارند زيرا لوبياهاي رونده (runner bean) و پيچنده (pole bean) باعث توقف رشد چغندرها خواهند شد. از جمله گياهان همراه چغندرها مي توان به كاهو ، پيازها و صليبيان اشاره نمود.
چغندر و كلم قمري مي توانند بخوبي در كنار همديگر رشد يابند. چغندرها به رشد نعناع و سير كمك مي كنند تا جائيكه رشد و طعم سيرها بنحو بارزی بهبود مي پذيرند. كاشتن بوته هاي نعناع در اطراف چغندرها مي تواند بعنوان مالچ خزنده عمل نمايد (2).
 
28) چغندر برگی (chard) :
چغندر برگی را می توان در همراهی با گیاهانی نظیر : لوبیا ، کلم پیچ ، گوجه فرنگی ، پیاز و رُزها کشت نمود. از کاشت چغندر برگی همراه با : گل های زینتی ، خربزه ها ، ذرت ، گیاهان داروئی و کدوها خودداری نمائید (2).
 
29) خربزه ها (melons) :
خربزه ها شامل : خربزه ، طالبي ، گرمك و هندوانه را مي توان در همراهي با گياهاني نظير : ذرت ، كدو تنبل ، تربچه و كدو حلوايي كشت نمود. برخي ديگر از گياهاني كه در همراهي با خربزه ها توصيه مي گردند عبارتند از :
الف- گل هميشه بهار به دليل فراري دادن سوسك ها
ب – لادن به دليل فراري دادن سن ها و سوسك ها
پ – آويشن بواسطه محافظت عمومي گياهان از هجوم آفات (2).
 
30) خرفه (purslane) :
این علف هرز مأکول بخوبی می تواند سطح زمین فی مابین بوته های ذرت را بپوشاند. از ساقه ها ، برگ ها و بذور خرفه برای خوراک پزی (stir-fry) و تهیّه ترشیجات استفاده می شود. کاشتن خرفه در باغچه ها باعث حاصلخیزی خاک و سلامتی محصولات می گردد (2).
 
31) خیار (cucumber) :
خیارها از گیاهان مطلوب در همراهی با ذرت و لوبیا می باشند زیرا آنها دارای نیازهای یکسانی چون : گرما ، حاصلخیزی خاک و رطوبت فراوان هستند. بهتر است به بوته های خیار اجازه رشد بر ساقه های ذرت داده شود. خیارها همچنین دارای سازگاری در رشد همراه با نخود ، چغندر ، تربچه و هویج می باشند. حضور تربچه باعث گریز سوسک خیار می گردد. کاشتن شوید در جوار بوته های خیار باعث جلب پریداتورها می شود. حضور لادن می تواند به بهبود رشد و طعم خیار مساعدت نماید. از کاشتن مریم گلی ، سیب زمینی و سداب در مجاورت خیارها بپرهیزید. گاهاً توصیه می گردد که خیار را در جوار بوته های گوجه فرنگی قرار ندهید امّا تأثیرات منفی آنها بر همدیگر تأئید نگردیده اند (2).
 
32) درخت هلو (peach tree) :
گیاهانی نظیر : انگور ، سیر ، پیاز و مارچوبه را می توان در مجاورت درختان هلو کاشت. حضور سیر می تواند باعث فرار سرشاخه خوارهای هلو گردد که از مهمترین معضلات باغداران محسوب می شود. از کاشتن سیب زمینی ، گوجه فرنگی و تمشک فرنگی (raspberry) در مجاورت درختان هلو بپرهیزید (2).
 
33) ذرت (corn) :
ذرت را غالباً در همراهی با لوبیاهای بالارونده و کدو تنبل کشت می نمایند لذا بدین ترتیب لوبیاهای بالارونده از ساقه های ذرت بعنوان قیم طبیعی بهره می گیرند و فضای بین ردیف ها نیز در سلطه بوته های کدو تنبل بعنوان گیاهان خفه کنندۀ (smoother) علف های هرز عمل می کنند و بعلاوه محیط را برای رشد و گسترش ریشه های ذرت مهیّا می سازند. ذرت از گیاهان پُرتوقع نسبت به نیتروژن است لذا کاشت لوبیاهای بالارونده در همراهی با ذرت می تواند با تثبیت ازت هوا در خاک سطحی به برخی از نیازهای ازته ذرت پاسخ گوید و بدینگونه به شرایط برد- برد (win-win) نائل آید. از کاشت ذرت در جوار کرفس و گوجه فرنگی حداقل تا فاصله 20 فوت اجتناب ورزید (2).
ذرت می تواند از خسارت گیاهان کوتاهتر حساس به وزش باد ممانعت ورزد. ذرت قادر است بعنوان قیم گیاهان بالارونده عمل نماید و از این طریق فضای بیشتری را برای رشد مناسب تر در اختیارشان بگذارد. ذرت می تواند خیار را در مقابل بیماری پژمردگی باکتریایی محافظت نماید. ذرت و گوجه فرنگی دارای آفات مشترکی می باشند (3).
 
34) رازیانه (fennel) :
رازیانه را نمی توان در همراهی با بسیاری از گیاهان بکار گرفت زیرا دارای برخی مواد آلیلوپاتیک یا دگرآسیب (allelopathic) است که مانع رشد آنها گردیده وگیاهان مزبور را وادار به بولتینگ (bolt) می نماید. خاصیت آلیلوپاتیک رازیانه قادر به مرگ بسیاری از گیاهان مجاور است. شوید تنها گياهي است كه تحمل همراهي با رازيانه را دارد. رازيانه از طريق برگ ها و گل هايش مي تواند به جذب برخي حشرات مفيد از جمله موارد زير بپردازد :
الف- مگس هاي سرفيد (syrphid fly)
ب – كفشدوزك ها (ladybug)
پ – مگس هاي شهدخوار (tachninid fly)
ت – زنبورهاي پارازيتوئيد (parasitoid wasp)
ث – مگس هاي گل دوست (hoverfly)
رازيانه بخوبي مي تواند باعث فرار كك ها شود. يك باور قديمي وجود دارد كه كاشت رازيانه در نزديكي لانه سگ ها و آشيانه مرغ ها مي تواند باعث گريز كك ها گردد. از برگ هاي خشك رازيانه مي توان بعنوان فراري دهنده مطمئن كك ها در آشيانه ها ، لانه ها و طويله ها بهره گرفت (2).
 
35) ريحان سبز (basil) :
در صورتيكه ريحان را به همراه گوجه فرنگي كشت نمايند ، بر ميزان رشد و طعم آن خواهند افزود. ريحان همچنين با کاشت در جوار فلفل ها ، آويشن ، مارچوبه و اطلسي بخوبي سازگار است. كاشت ريحان مي تواند باعث گريز تريپس ها (thrips) شود. گفته مي شود كه ريحان در فرار مگس ها و پشه ها نيز مؤثر است وليكن از كاشتن ريحان در جوار "مريم گلي" و سداب خودداري ورزيد (2).
 
36) ريحان بنفش (opal basil) :
از گياهان داروئي يكساله ، زيبا و خوشمزه است كه همچون ساير ريحان ها مي تواند به گريز كرم هاي شاخدار موفق شود. ريحان بنفش را مي توان در جوار فلفل سبز ، آويشن ، مارچوبه و گل اطلسي كشت نمود امّا از كاشتن آن در مجاورت سداب و مريم گلي خودداري ورزيد (2).  
 
37) ریواس (rhubarb) :
ریواس را در همراهی با گیاهان خانواده صلیبیان بویژه کلم پیچ و کلم بروکلی می کارند تا باعث بهبود رشدشان گردد. حضور ریواس باعث ممانعت از خسارت مگس سیاه بر لوبیا می شود. از دیگر گیاهان همراه ریواس می توان به : "زبان در قفا" یا "تاج الملوک" (columbine) ، سیر ، پیاز و رُزها اشاره نمود بطوریکه حضور ریواس باعث فرار کنه عنکبوتی از پیرامون "زبان در قفا" می گردد. اسپری حاصل از جوشاندۀ برگ های ریواس حاوی "اگزالیک اسید" است که می تواند بعنوان "شته کش" (aphicide) از عارضه لکه سیاهی (blackspot) رُزها جلوگیری کند (2).
 
38) رُزماری (rosemary) :
رُزماری را در مجاورت گیاهانی نظیر : لوبیا ، کلم پیچ ، هویج و مریم گلی می کارند. رُزماری می تواند باعث فرار : بید کلم ، سوسک لوبیا و مگس هویج گردد. رُزماری را از طریق قلمه ها در مناطق نسبتاً معتدله (zone 6) تا نسبتاً سرد کشت می کنند (2). رُزماری می تواند مگس کلم برگ (cabbage fly) را گریزان سازد (3).    
 
39) زردک (parsnip) :
این گیاه را می توان در همراهی با : لوبیا بته ای ، سیر ، همیشه بهار ، پیاز ، فلفل سبز ، سیب زمینی و تربچه کشت نمود. زردک نیازمند آبیاری فراوان و منظم است بنابراین نباید آنرا همراه با گیاهانی که خواهان بستر خشک تری هستند ، بکار گرفت. زردک نیز همانند سایر محصولات ریشه ای سرمادوست پس از وقوع چندین یخبندان سبک دارای مزه شیرین تری می گردد زیرا در این حالت مقادیر زیادی از نشاسته اش تبدیل به قندها می شوند (2).  
 
40) زلف عروس (amaranth) :
زلف عروس از جمله گياهان يكساله مناطق گرمسيري است كه نيازمند شرايط گرم و آفتابي جهت گلدهي مي باشد. كاشت اين گياه در همراهي با ذرت شيرين (sweet corn) مطلوب است. برگ هاي زلف عروس بر سطح زمين سايه اندازي مي كنند و شرايط مرطوبي را براي رشد ريشه هاي سطحي ذرت فراهم مي سازند. اين گياه ميزبان سوسك هاي خاكي است كه پريداتور آفات محسوب می شوند. از برگ هاي جوان و يا گياهچه هاي زلف عروس (microgreen) در سالاد بهره مي گيرند (2).
 
41) زیره سیاه (caraway) :
از این گیاه می توان برای نرم کردن زمین های سفت و فشرده بهره گرفت لذا ریشه های عمیق آن بخوبی در همراهی با گیاهانی که ریشه های سطحی دارند ، سازگار هستند. زیره سیاه سازگاری مطلوبی در همراهی با توت فرنگی دارد. کاشت و استقرار زیره سیاه نیازمند دقت و تبحّر است. گل های زیره سیاه باعث جذب بسیاری از حشرات مفید از جمله زنبورهای ریز پارازیتوئید (parasitic wasps) می شود. از کاشت زیره سیاه در مجاورت شوید و رازیانه خودداری ورزید (2).
 
42) سداب (rue) :
سداب می تواند باعث فرار آفاتی نظیر : شته ها ، کک ها ، کرم ریشه (maggot) پیاز ، لیسه (slug) ، حلزون (snail) ، سوسک ژاپنی و بید در رُزها و تمشک فرنگی گردد. سداب را در همراهی با رُزها ، اسطوقدوس و میوه هایی مثل انجیر ، تمشک فرنگی می کارند. چلاندن برگ های سداب باعث آزادشدن بوی ملایمی می گردد که بر سوسک ژاپنی مؤثر است و بعلاوه موجب فرار گربه ها می شود. از کاشتن سداب در مجاورت : خیار ، کلم پیچ ، ریحان و مریم گلی خودداری ورزید. سداب دارای برگ هایی زیبا به رنگ خاکستری متمایل به آبی است لذا گاهاً بعنوان گیاه زینتی نیز بکار می آید. سداب خواهان رشد در محوطه های آفتابگیر است. سداب می تواند در اثر تماس با پوست بدن برخی افراد به ناراحتی های پوستی آزاردهنده ای منجر گردد (2).
 
43) سویا یا سوژا (soybean) :
این گیاه توانایی تثبیت نیتروژن هوا را در خاک دارد لذا سازگاری شایسته ای در همراهی با ذرت بروز می دهد. سویا موجب گریز "سن گندم" (chinch bug) و سوسک ژاپنی می شود. این گیاه ارزش غذایی نسبتاً زیادی دارد و در بسیاری از نسخه های غذایی بویژه در مناطق شرق آسیا مصرف می گردد (2).
 
44) سیب زمینی (potato) :
سیب زمینی را در همراهی با : لوبیا بته ای ، کلم ها ، هویج ، کرفس ، ذرت ، کتان ، ترب کوهی ، نخود ، اطلسی ، همیشه بهار ، پیاز ، گل جعفری و پنجه کلاغ (dead nettle , lamium) می کارند. گیاه قدومه (alyssum) می تواند به ایجاد مالچ زنده در اطراف بوته های سیب زمینی بینجامد. از کاشتن برخی گیاهان بشرح : مارچوبه ، خیار ، کلم قمری ، کدو تنبل ، شلغم روغنی (rutabaga) ، کدو حلوایی ، آفتابگردان ، شلغم و رازیانه در مجاورت بوته های سیب زمینی اجتناب ورزید. بوته های سیب زمینی و گوجه فرنگی را با فاصله مناسبی از همدیگر کشت کنید زیرا می توانند باعث آلودگی یکدیگر به بیماریهای بادزدگی (blight) زودهنگام و دیرهنگام گردند (2). همچنین خیار ، گوجه فرنگی و تمشک فرنگی باعث افزایش بیماری "بلایت فایتوفترایی" سیب زمینی می شوند (3).
 
45) سیب زمینی شیرین (sweet potato) :
سیب زمینی شیرین مشابهتی با سیب زمینی معمولی ندارد زیرا بر خلاف آن از خانواده پیچک های صحرایی محسوب می گردد درحالیکه سیب زمینی معمولی جزو خانواده بادمجانیان یا سولاناسه شامل گوجه فرنگی و فلفل می باشد. گیاهان دارویی نظیر : شوید و آویشن را می توان در مجاورت سیب زمینی شیرین کاشت. حضور مرزه می تواند باعث سردرگمی و گاهاً فرار سرخرطومی سیب زمینی شیرین گردد. سیب زمینی شیرین را می توان همراه با محصولات ریشه ای نظیر : چغندر ، شلغم و شنگ فرنگی (salsify , tragopogon) کشت نمود. کاشتن لوبیا بته ای و سیب زمینی معمولی نیز در جوار سیب زمینی شیرین رایج است. کاشتن قدومه در مجاورت این گیاه می تواند زمینه ای برای ایجاد مالچ زنده باشد. در صورت بکارگیری لوبیای رونده فقط از تعداد اندکی برای همراهی استفاده گردد. از کاشتن سیب زمینی شیرین در جوار کدو حلوایی خودداری گردد زیرا رقابت شدیدی با یکدیگر از جهت گسترش برای کسب حداکثر نور خواهند داشت (2).  
 
46) سير (garlic) :
كاشتن سير در مجاورت رُزها به گريز شته ها منتهي مي گردد. كاشتن سير مي تواند براي درختان سيب و گلابي و همچنين بوته هاي خيار ، نخود ، كاهو و كرفس سودمند باشد. كاشتن سير در سايه انداز درختان هلو مي تواند به گريز سرشاخه خوارها (borers) منتهي گردد. سير به تجميع سولفور مي پردازد. سير را مي توان بعنوان قارچكش طبيعي محسوب داشت بطوريكه قادر به جلوگيري بسياري از بيماري هاي گياهي در باغچه ها مي باشد. عصاره و چای سير در صورتيكه بر سطح شاخه و برگ ها و يا سطح خاك پاشيده شوند ، توسط گياهان جذب مي گردند و بصورت قارچكش سيستميك عمل مي نمايند.
سير مي تواند باعث گريز آفاتي چون : ليسه سيب (codling moth) ، سوسك ژاپني ، لاروهاي ريشه خوار (root maggot) ، حلزون ها و مگس ريشه هويج گردد. پژوهشگران دريافته اند كه قرار دادن كپسول هاي سير در زير درختان ميوه مي تواند آنها را از خسارات آهوان وحشي مصون نگهدارد. اسپري عصاره سير با غلظت 8-6 درصد مي تواند باعث فرار و حتي مرگ مگس سفيد (whitefly) ، شته ها و پشه هاي قارچي (fungus gnat) گردد (2). پشه هاي قارچي از دوبالاني هستند كه شباهت زيادي به پشه ها دارند. لاروهاي اينگونه پشه ها از قارچ ها تغذيه مي كنند و ضمن فعاليت باعث فساد مواد آلي مي گردند (8). سیر می تواند از خسارت آفت کنه قرمز (red spider) بر بوته های گوجه فرنگی بکاهد (3).
 
47) شبدر (clover) :
این گیاه سابقه ای طولانی در کاربرد بعنوان کود سبز و همچنین گیاه همراه دارد بطوریکه مناسبت زیادی برای کاشت در سایه انداز انگورها دارد. کاشت شبدرها به فواید زیادی منتهی می شود بویژه اینکه کاشت شبدر در اطراف درختان سیب باعث جذب پریداتورهای شته کُرکی (woolly aphid) می گردد. کاشت شبدر بصورت بینابین با کلم پیچ باعث کاهش جمعیت شته کلم و کرم کلم از طریق تداخل کلنی آفات و افزایش تعداد پریداتورهایی نظیر سوسک خاکی می شود(2).
 
48) شلغم (turnip) :
نخود به دلیل قابلیت تثبیت ازت هوا در خاک می تواند بعنوان یک گیاه همراه مطلوب برای شلغم های طالب ازت مطرح گردد. کلم پیچ نیز برای همراهی شلغم ها توصیه می گردد زیرا شلغم از قابلیت گریزاندن برخی آفات برخوردار است. از کاشتن سیب زمینی ، تربچه و سایر سبزیجات ریشه ای در مجاورت شلغم ها بپرهیزید زیرا آنها بخوبی قادر به رقابت با شلغم ها بمنظور جذب عناصر غذایی هستند و نهایتاً باعث کاهش اندازه و راندمان محصول می گردند. از دیگر گیاهانی که نباید با شلغم ها کاشته شوند شامل : خردل و "زبان در قفا" (larkspur) می باشند (2).
 
49) شمعدانی سفید (white geranium) :
این عضو جنس شمعدانی عطری (pelargonium) قادر به فراخوانی سوسک ژاپنی برای تغذیه از شاخه و برگ های سمّی خویش است که بدینطریق به مرگ این حشرۀ خسارتزا منتهی می گردد (2).
 
50) شوید (dill) :
کاشتن شوید در جوار کلم پیچ باعث افزایش رشد و سلامتی آن می گردد. شوید را نباید در مجاورت هویج ، زیره سیاه ، گوجه فرنگی و اسطوقدوس (lavender) بکارید. شوید مطلوب ترین وضعیت را در همراهی با کاهو بروز می دهد. سرشاخه های گلدهندۀ شوید منبعی عالی از شهد هستند که به جذب حشرات مفید از جمله : مگس های گلدوست و زنبورهای پریداتور می پردازند. شوید می تواند تا حدودی سبب فرار شته ها و کنه تارعنکبوتی گردد. همچنین باعث فرار سن کدو می شود لذا اگر خُرده های شوید را بر سطح بوته های کدو پخش کنید ، از خسارت آنها کاسته می گردد. کاشتن شوید در همراهی با کاهو ، پیاز ، کلم پیچ ، ذرت شیرین و خیارها سودمند است. شوید باعث جذب کرم شاخدار (hornworm) گوجه فرنگی می گردد لذا توصیه می گردد که از کاشتن شوید در مجاورت بوته های گوجه فرنگی اجتناب ورزید. در صورتیکه دوستدار تماشای پروانه ها از جمله پروانه دُم پرستوئی (swallowtail) هستید، می توانید به کاشت محدود شوید در باغچه هایتان اقدام نمائید تا با جلب اینگونه پروانه ها به شرایط دلخواه جهت تماشای آنها نائل آئید (2). شوید با جذب زنبورهای مفید به کنترل آفاتی نظیر لاروهای برگخوار کلم پیچ (cabbageworm) کمک می نماید (3).
 
51) فرفيون (gopher purge) :
فرفيون ها بويژه واريته اي با نام علمي "Euphorbia lathyrus" مي تواند باعث فرار موش هاي كور (moles) و ساير "جانوران نقب زن" (gopher) گردد (2).
 
52) فلفل تند (chili , hotpepper) :
ریشه های این گیاه دارای ترشحاتی هستند که از بیماری های فوزاریومی و سایر بیماری های منجر به پوسیدگی ریشه ها جلوگیری می نمایند لذا آنرا می توانید در بسترهایی که چنین بیماری هایی شیوع یافته اند ، کشت نمائید. زمانیکه بوته های آنرا بصورت متراکم با گیاهان همراه بکارند آنگاه در سایه همدیگر قرار می گیرند و سطح خاک را مرطوب نگه می دارند و نیاز کمتری به آبیاری خواهند داشت لذا برای این منظور از گیاهانی نظیر : گوجه فرنگی ، فلفل سبز (green pepper) و بامیه بهره می گیرند. از چای فلفل تند بعنوان اسپری ضد آفات بهره می برند. فلفل تند را در همراهی با : خیارها ، بادمجان ، گوجه فرنگی ، بامیه ، چغندر برگی ، کدو حلوائی و آندیو یا کاسنی فرنگی (endive , escarole) کشت می کنند. فلفل تند را در مجاورت برخی گیاهان داروئی نظیر : ریحان ، آویشن ، جعفری و رُزماری نیز می کارند. هیچگاه آنرا در مجاورت : لوبیاها ، کلم بروکلی ، کلم پیچ ، کلم گل ، کلم دکمه ای و رازیانه بکار نگیرید(2).
 
53) فلفل دلمه ای (sweet pepper , bell pepper) :
فلفل دلمه ای را می توان در مجاورت گوجه فرنگی ، جعفری ، ریحان ، شمعدانی ، همیشه بهار ، اطلسی ، هویج و کُما کشت نمود امّا پیازها بهترین همراه برای فلفل دلمه ای محسوب می شوند. کاشتن فلفل دلمه ای در جوار بامیه می تواند از خسارت وزش باد بر ساقه های باریکش بکاهد. آنرا در کنار کلم قمری و رازیانه نکارید. همچنین از کاشتن فلفل دلمه ای در مجاورت درختان زردآلو بپرهیزید زیرا برخی از قارچ های سرایت کننده آندو مشترک هستند. فلفل دلمه ای دارای میوه هایی به رنگ های سبز ، نارنجی ، قرمز و زرد هستند لذا دارای مصارف خوراکی- زینتی می باشند و می توان آنها را فی مابین گیاهان باغچه ای کشت نمود. اینگونه فلفل ها را در تمامی مراحل رشد میوه ها برداشت می کنند امّا آنها بیشترین عطر و طعم را در مراحل بلوغ ظاهر می سازد (2).
 
54) قیصوم (southernwood) :
گیاه زینتی قیصوم با نام علمی "Artemisia abrotanum) را همراه با کلم پیچ می کارند. این گیاه رایحه ای مشابه لیمو به اطراف می پراکند. آنها را می توان از طریق قلمه ها تکثیر نمود. این گیاه چندساله نیاز به کوددهی ندارد و بصورت بوته ای رشد می یابد. قیصوم گیاهی دلپذیر و عاری از آفات است (2).
 
55) کاسنی بری (tansy) :
"کاسنی بری" با نام علمی "tanacetum vulgare" از خانواده "آستراسه" اصولاً گیاهی سمّی با بوی تند است. "کاسنی بری" را می توان همراه با درختان میوه ، رُزها و تمشک فرنگی کشت نمود امّا توجه گردد که این گیاه قادر است بعنوان یک گیاه مهاجم شیوع یابد. از "کاسنی بری" معمولاً بمنظور فراری دادن مورچه ها بهره می گیرند ولیکن بیشترین تأثیر را بر "مورچه های قند دوست" (sugar-type ants) بروز می دهد.
گاهاً گلدان های حاوی "کاسنی بری" را در مجاورت درب گلخانه ها قرار می دهند تا مانع ورود حشرات پرنده ، سوسک ژاپنی ، سوسک نواری خیار ، سن کدو ، موش و مورچه ها گردد. آویزان کردن دسته ای از برگ های "کاسنی بری" در داخل گلخانه ها می تواند باعث گریز آفات پرنده از فضای اندرونی شود. قرار دادن قطعات بریده شدۀ "کاسنی بری" بر سطح زمین علاوه بر ایجاد مالچ می تواند باعث افزایش پتاسیم خاک گردد. از رشد و تعلیف "کاسنی بری" در محیط های پرورش حیوانات بشدت بپرهیزید زیرا بسیار سمّی و خطرناک است (2).
 
56) كاهو (lettuce) :
بوته هاي كاهو را مي توان در جوار گياهاني نظير : چغندر ، كلم بروكلي ، لوبيا بته اي ، لوبيا رونده ، هويج ، خيار ، پياز ، تربچه و توت فرنگي كشت نمود. كاهو بخوبي در شرايط سايه از جمله در جوار آفتابگردان رشد مي يابد. همواره توصيه شده است كه كاهو را در مجاورت شويد كشت نمايند امّا از كاشت كاهو در نزديكي كلم پيچ خودداري گردد زيرا مانع رشد و طعم مطلوب كاهو خواهد شد (2). کاهو باعث فرار مگس های خاکی (earth flies) می گردد(3).
 
57) كتان (flax) :
كتان را مي توان در همراهي با سيب زميني و هويج كشت نمود. گیاه مزبور داراي تانن (tannin) و روغن بزرك (linseed) است كه باعث رنجش سوسك كلرادو سيب زميني مي شود. كتان گياهي يكساله به ارتفاع 4-1 فوت با گل هايي به رنگ سفيد يا آبي است. اين گياه مي تواند به بذرافشاني و ماندگاري خودبخودي (self sows) بپردازد (2).
 
58) کدو تنبل (pumpkin) :
کدو تنبل را در همراهی با : ذرت ، خربزه و کدو حلوایی می کارند. بعلاوه از گیاهان مشروحه ذیل نیز بهره می گیرند:
الف- همیشه بهار برای فرار سوسک ها
ب – لادن برای فرار سن ها و سوسک ها
پ – آویشن برای محافظت از برخی آفات
ت – شوید برای بی اثر ساختن خسارت سن کدو (2).
 
59) کدو حلوایی (squash) :
این گیاه را در همراهی با گیاهانی نظیر : لوبیا ، ذرت ، خیار ، "تربچه سفید بلند" (icicle radish) ، خربزه ، نعناع ، پیاز و کدو تنبل کشت می کنند. برخی گیاهان مفید در همراهی کدو حلوایی عبارتند از :
الف- گل گاوزبان بواسطه فراری دادن کرم ها و همچنین بهبود رشد و طعم
ب – همیشه بهار بواسطه گریزاندن سوسک ها
پ – لادن بخاطر فراری دادن سوسک و سن کدو
ت – آویشن بواسطه محافظت از آفات عمومی
ث – شوید برای رماندن سن کدو بویژه از طریق پاشیدن قطعاتش بر سطح بوته ها
در ضمن از کاشتن کدو حلوایی در مجاورت بوته های سیب زمینی خودداری گردد (2).
کدوها دارای ریشه های عمیق می باشند درحالیکه لوبیاها ریشه های سطحی تری دارند. کدوها می توانند بعنوان گیاهان خفه کنندۀ علف های هرز (smothers weeds) عمل نمایند و از رشد بسیاری از آنها جلوگیری کنند. کدوها می توانند بعنوان یک مالچ زنده (living mulch) عمل کنند و زمین را از کلیه مزایای مالچ ها برخوردار سازند (3).
 
60) كرچك (castor bean , mole plant) :
حضور بوته هاي كرچك مي تواند به گريزاندن موش كور و موش خانگي منتهي شود لذا همواره به كاشت آنها در باغچه هاي خانگي توصيه مي گردد. با انداختن يك بذر كرچك در مسير عبور و مرور موش كور مي توانيد باعث فرارشان گرديد. توجه داشته باشيد كه كرچك جزو گياهان سمّي و خطرناک محسوب مي گردد (2). 
 
61) کرفس (celery) :
کرفس را می توان در همراهی با گیاهانی نظیر : لوبیا ، کلم پیچ ، تره فرنگی ، پیاز ، اسفناج و گوجه فرنگی کشت نمود. گل های زینتی سازگار با کرفس شامل : گل ستاره ای (cosmos) ، گل مینا (daisy) و گل میمون (snapdragon) می باشند. از کاشت گیاهانی چون : ذرت ، سیب زمینی و مینای چمنی (aster) در مجاورت کرفس خودداری گردد (2).
 
62) كلم بركلي (broccoli) :
كلم بروكلي را همراه با گیاهانی نظیر : ریحان ، لوبیا بته ای ، خیار ، شوید ، سیر ، زوفا (hyssop) ، کاهو ، همیشه بهار ، نعناع ، لادن ، پیاز ، سیب زمینی ، تربچه ، رزماری ، مریم گلی ، گوجه فرنگی و آویشن (thyme) می کارند. کاشت گیاهانی نظیر : کرفس ، پیاز و سیب زمینی در مجاورت کلم بروکلی باعث بهبود طعم می شوند. این گیاه خواهان مقادیر فراوان کلسیم است لذا همراه ساختن آن با گیاهان کم نیاز به کلسیم نظیر لادن و چغندر می تواند مطلوب باشد. کاشت لادن در جوار کلم بروکلی حائز اهمیت و سودمندی است. گیاهان داروئی نظیر : رزماری ، شوید و مریم گلی بواسطه رایحه متمایزی که دارند ، باعث فرار آفات می شوند. از کاشتن گیاهان معاند (foe plants) مثل : توت فرنگی ، خردل و سداب در مجاورت کلم بروکلی اجتناب ورزید (2).
 
63) کلم برگ (collard , kale) :
كلم برگ در طي سال هاي اخير مجدداً بعنوان يك ماده غذايي برتر (super food) مطرح گرديده است. كلم برگ اصولاً از كلم پيچ وحشي كه در تركيه مي رويد و با عنوان "Asia minor" شناخته مي شود ، منبعث شده است. واريته هاي جديد كلم برگ ضمن برخورداري از عناصر غذايي اسلاف خويش نسبتاً شيرين تر هستند. کلم برگ را می توان همراه با : لوبیا ، ریحان ، خیار ، شوید ، سیر ، گل زوفا ، کاهو ، نعناع ، همیشه بهار ، لادن ، پیاز ، سیب زمینی ، تربچه ، رُزماری ، مریم گلی و آویشن کشت نمود امّا از کاشتن کلم برگ در جوار انگورها ، سداب و "کاسنی بری" خودداری نمائید (2).
 
64) کلم پیچ (cabbage) :
نباتاتی چون : کرفس ، شوید ، پیازها و سیب زمینی در زمره بهترین گیاهان همراه با کلم پیچ هستند. کرفس باعث بهبود رشد و سلامتی کلم پیچ می شود. هنگامی که اقدام به کاشت شبدرها در فواصل بین ردیف های کلم پیچ می گردد آنگاه از جمعیت شته ها و کرم های برگخوار کلم کاسته می گردد زیرا بدینطریق :
الف- بر تعداد سوسک های خاکی پریداتور افزوده می شود.
ب – تداخلی در جمعیت آفات مختلف حاصل می گردد.
کاشتن گیاه بابونه همراه با کلم پیچ باعث بهبود رشد و طعم می شود. از کاشتن کلم پیچ به موازات گیاهانی چون : توت فرنگی ، گوجه فرنگی ، فلفل ، بادمجان ، سداب ، انگورها ، کاهو و لوبیای پیچنده خودداری نمائید (2).
 
65) كلم قمري (kohlrabi) :
كلم قمري را همراه با چغندر ، خيار ، نعناع ، پياز ، آويشن ، مريم گلي و موسير كشت مي نمايند. كلم قمري و چغندر به تكميل رشد همديگر مي پردازند آنچنانكه كلم قمري اقدام به تشكيل غده هايش در لايه فوقاني تر خاك سطحي مي نمايد. از كاشتن كلم قمري در جوار گياهاني چون : فلفل سبز ، توت فرنگي ، گوجه فرنگي و لوبياي رونده خودداري ورزيد (2).
 
66) كُما (lovage) :
گياه كُما (كاشن ، انجدان رومي) با نام علمي "levisticum officinale" از خانواده "apiaceae" موجب اصلاح طعم و سلامتي اكثر گياهان همراه مي گردد. بوته هاي كُما پناهگاه مناسبي براي سوسك هاي خاكي مي باشند كه از آفات تغذيه مي كنند. اين گياه كه داراي اندامي نسبتاً بزرگ و طعمي مشابه كرفس است ، غالباً بعنوان "پس زمينه" (backdrop) برخي باغچه ها و اراضي كوچك كشت مي گردد (2).
 
67) كنف (hemp) :
حضور بوته هاي كنف مي تواند به گريزاندن بسياري از سوسك هاي مهاجم گياهان خانواده صليبيان منتهي گردد(2).
 
68) گاوزبان اروپایی (borage) :
گاوزبان را در همراهي با گوجه فرنگي ، كدو حلوايي ، توت فرنگي و بسياري از گياهان ديگر مي كارند. گاوزبان مي تواند باعث گريز برگخوار گوجه فرنگي (hornworm) و كرم كلم (cabbageworm) گردد. گاوزبان از بهترين گياهان براي جلب زنبوران عسل (bee) و زنبورهاي ريز (wasp) بشمار مي آيد. كاشتن گاوزبان باعث افزايش عناصر معدني در خاك مي شود ضمن اينكه مي تواند از مواد افزودني مفيد به توده هاي در حال كمپوست شدن (compost pile) بحساب آيد. برگ هاي گاوزبان سرشار از ويتامين C ، كلسيم ، پتاسيم و نمك هاي معدني هستند. گاوزبان ممكن است از طريق افزايش مقاومت به آفات و بيماري ها بتواند بر رشد گياهان مجاورش بيفزايد. بقاياي گاوزبان به تدارك مالچ مناسبي براي اغلب گياهان تبديل مي گردد. گاوزبان و توت فرنگي مي توانند به همديگر كمك نمايند بطوريكه نهايتاً بر تعداد و طعم ميوه هاي توت فرنگي افزوده خواهد شد. كاشتن گاوزبان در جوار بوته هاي گوجه فرنگي مي تواند بر مقاومت آنها نسبت به بيماري ها بيفزايد. گل هاي گاوزبان به مصارف دارويي مي رسند وليكن باقي گذاردن برخي از آنها مي تواند باعث ماندگاري اين گياه يكساله شود(2).
 
69) گاوزبان کامفری (comfrey) :
گاوزبان کامفری با نام علمی "symphytum offinale" را گیاهی حیرت انگیز می دانند زیرا بنحو بی سابقه ای به تجمیع کلسیم ، فسفر و پتاسیم می پردازد. این گیاه از رشد در بسترهای مرطوب بهره می برد. کاشت گاوزبان کامفری در جوار درختان آواکادو و سایر درختان میوه بسیار سودمند است. از آن در تهیّه داروهای سنتی سود می جویند. گیاه مذکور در استفاده بعنوان گیاه تله (trap crop) برای جلب لیسه ها موفق است لذا کاشتن آن در اکثر باغچه ها ضرورت دارد. اسپری گاوزبان کامفری را می توان برای موارد زیر استفاده نمود :
الف- فعال نمودن روند کمپوست سازی
ب – بهبود کیفیت علوفه ها
پ – افزایش کودهای میکرو  (2).
 
70) گزنه سوزآور (stinging nettle) :
گزنه سوزآور گياهي چندساله با نام علمي "urtica doica" از خانواده "urticaceae" است و در جلب زنبورهاي عسل بسيار موفق است. گزنه سرشار از كلسيم و سيليكا مي باشد لذا اسپري عصاره اش باعث مقاومت گياهان نسبت به بيماري ها و بهبود بنيه آنان مي گردد. پُرزهاي سطح برگ هاي گزنه حاوي اسيد فرميك هستند لذا در تماس با پوست باعث گزش مي شوند (2).
 
71) گشنیز (coriander) :
گشنیز در مرحله رشد رویشی موسوم به "cilantro" است امّا زمانیکه به مرحله گلدهی و بذردهی می رسد بنام "coriander" خوانده می شود. این گیاه که عضو خانواده چتریان می باشد ، برای فراری دادن آفات مضرّی نظیر : شته ها ، کنه تارعنکبوتی (spider mite) و سوسک سیب زمینی کاربرد دارد. از چای گشنیز می توان بصورت اسپری جهت کنترل کنه تارعنکبوتی بهره گرفت. از گشنیز در همراهی (companion) و همیاری (partner) با آنیسون یا بادیان رومی ، زیره سیاه ، سیب زمینی و شوید توصل می جویند (2).
 
72) گل آهار (zinnia) :
این گیاه زیبا باعث جلب "مرغان مگس خوار" می شود که از مگس های سفید تغذیه می کنند. از واریته های رنگارنگ گل آهار می توان بعنوان گیاه تله برای جلب سوسک ژاپنی بهره گرفت. گل آهار قادر به جذب زنبورهای عسل و سایر حشرات گرده افشان می باشد (2).
 
73) گل اطلسی (petunia) :
حضور بوته های اطلسی می تواند باعث گریز سوسک مارچوبه ، زنجره ها ، برخی شته ها ، کرم گوجه فرنگی ، سوسک مکزیکی لوبیا و بسیاری از آفات معمولی باغچه ها گردد. از گوجه فرنگی می توان بعنوان یک گیاه همراه مناسب برای گل اطلسی نام برد. از چای حاصل از برگ های گل اطلسی می توان بصورت اسپری بر ضد آفت سن بهره گرفت (2).
 
74) گل جعفري (French & mexican marigold) :
گل جعفري فرانسوي با نام علمي "taget patula" از خانواده "آستراسه" اقدام به ترشح موادي از طريق ريشه هايش مي نمايد كه مي تواند تمامي نماتدهاي پيرامون را نابود سازد. بنابراين در بسياري از اراضي از طريق كاشتن گل جعفري فرانسوي به كنترل نماتدهاي خاك اقدام مي كنند. هرگاه به كاشتن آن در اطراف بوته هاي گوجه فرنگي مبادرت ورزيد ، باعث فرار مگس سفيد مي گردد لذا كاربرد زيادي در گلخانه ها دارد زيرا مگس هاي سفيد از بوئيدن گل جعفري بسيار متنفر هستند. از كاشتن اين گياه در مجاورت بوته هاي لوبيا خودداري ورزيد.
گل جعفري مكزيكي با نام علمي "taget minuta" از جمله گياهان موفق در فرار حشرات مي باشند وليكن قادر به مضمحل ساختن ريشه هاي برخي علف هاي هرز از جمله پيچك صحرايي (bind weed) است. اين گياه داراي اثرات علف كشي بر برخي گياهان مجاورش از جمله لوبيا و كلم پيچ مي باشد. گل جعفري مكزيكي مي تواند سوسك مكزيكي لوبيا و خرگوش هاي وحشي را فراري دهد (2).
 
75) گل حنا (costmary) :
گل حنا گیاهی چندساله به ارتفاع 3-2 فوت و از خانواده کمپوزیته یا آستراسه می باشد که حضورش در همراهی با گیاهان باعث فرار بیدها (moths) می گردد (2).
 
76) گل داوودی (chrysanthemum) :
گل داوودی می تواند به نابودی نماتدهای ریشه گیاهان بینجامد. از گل های داوودی برای قرون متمادی بعنوان آفتکش گیاهی از جمله تهیّه سم "پیریتریوم" (pyrethrum) بهره می گرفتند. واریته داوودی گل سفید به گریزاندن سوسک ژاپنی اشتهار دارد (2).
 
77) گل زبان درقفا (larkspur) :
گل زبان در قفا از گياهان يكساله خانواده "ديلفينيوم" (delphinium) است كه به جذب سوسك ژاپني تمايل دارد لذا آفت مزبور پس از تغذيه از اين گياه سمّي بزودي مي ميرد. گياه زبان درقفا براي انسان نيز سمّي و كشنده است (2).
 
78) گل زوفا (hyssop) :
"گل زوفا" را در همراهي با كلم پيچ و انگورها مي كارند تا باعث فرار "بيد كلم" و كك هاي گياهي گردد. از كاشتن "گل زوفا" در نزديكي تربچه ها خودداري ورزيد. "گل زوفا" ترجيح شماره يك زنبورها بشمار مي آيد لذا زنبورداران به ماليدن آن بر سطح كندوها مي پردازند تا زنبوران را تشويق به برگشتن به كندوهايشان نمايند. اين گياه نظير ساير گياهان خانواده نعنائيان از خصيصه تهاجمي بهره نمي برد لذا آنرا مي توان در سيستم كاشت بينابين بكار گرفت (2).
 
79) گل شمعداني (geranium) :
كاشتن شمعداني موجب فرار كرم كلم و سوسك ژاپني مي شود لذا آنرا در اطراف گياهاني چون : انگورها ، رُزها ، ذرت ، گوجه فرنگي ، فلفل سبز و كلم پيچ مي كارند. شمعداني مي تواند سبب منحرف ساختن هجوم زنجره ها (leafhoppers) گردد كه حامل (carrier) ويروس هاي عامل بيماري "پيچيدگي برگ هاي انتهايي" يا "كرلي تاپ" (curly top) هستند (2).
 
 80) گل کوکب (dahlia) :
کوکب از جمله گیاهان یکساله زینتی و غده ای (tuberous) است که دارای گل های درشت تا اندازه یک بشقاب می باشد و حضور بوته هایش می تواند باعث فرار نماتدهای خاک گردد (2).
 
81) گل لادن (nasturtium) :
از لادن ها مي توان در همراهي با بسياري از گياهان بهره گرفت لذا آنرا در جوار : تربچه ، كلم ها و خردل مي كارند تا باعث فرار : شته ها ، سن كدو ، سوسك نواري كدو و همچنين بهبود رشد و طعم گياهان گردد. لادن ها را مي توان در جوار بوته هاي گوجه فرنگي ، كلم پيچ ، خيار و همچنين درختان ميوه كشت نمود. آنها موجب فرار شته هاي كركدار (woolly aphid) ، مگس سفيد ، سوسك خيار و بسياري ديگر از آفات كدوئيان مي شوند. از لادن ها مي توان بعنوان يك گياه تله براي جلب شته ها بويژه شته سياه بهره گرفت كه البته لادن زرد كارآيي بيشتري از این جهت بروز مي دهد لذا غالباً توصيه مي گردد كه بخشي از باغچه ها را به كاشت لادن ها اختصاص دهند. لادن ها بخوبي در خاك هاي فقير و با حداقل رطوبت رشد مي يابند. بسياري از باغداران اقدام به كاشتن بوته هاي لادن در اطراف طوقه درختان ميوه مي نمايند تا سبب فرار سن ها گردند. پژوهش ها نشان مي دهند كه لادن ها باعث جلب حشرات پريداتور مي گردند. لادن هيچگونه تأثيري بر طعم و مزه ميوه ها برجا نمي گذارد. يكنوع از لادن ها موسوم به واريته آلاسكا داراي برگ هاي دو رنگ سفيد- سبز است. برگ ها ، گل ها و بذور لادن ها جنبه خوراكي دارند و از آن ها بويژه در سالادها بهره مي گيرند (2).
لادن می تواند موجب بازداشتن سرخرطومی خیار گردد و مأمنی برای سوسک ها و عنکبوت های مفید باشد. گیاهان گلدهنده ای نظیر لادن ها می توانند از طریق جلب زنبورها به گرده افشانی کدوها کمک نمایند (3).
 
82) گل مروارید (sweet alyssum) :
بذور گل مروارید را در مجاورت گیاهانی بکارید که در معرض هجوم شته ها قرار دارند. گل های این گیاه باعث جذب مگس های گلدوست می شود که از لاروهای شته ها تغذیه می کنند. گل مروارید در مرحله گلدهی باعث جلب زنبوران عسل می گردد که می توانند به گرده افشانی درختان میوه کمک نمایند. گل مروارید بخوبی می تواند با بذرریزی مداوم (ressed) باعث ایجاد پوششی سبز در سال های متمادی گردد (2).  
 
83) گل نپتون (catnip) :
کاشتن گل نپتون یا علف گربه با نام علمی "nepeta cataria" از خانواده "نعناعیان" (lamiaceae) سبب گریزاندن آفات زیر می گردد :
الف- کک ها (flea beetle)
ب – شته ها (aphids)
پ – سوسک ژاپنی (Japanese beetle)
ت – سن کدو (squash bug)
ث – مورچه ها (ants)
ج – سرخرطومی ها (weevils)
در صورتیکه گل نپتون را در آب بخیسانند سپس محلول حاصله را بر روی گیاهان بیفشانند ، باعث رماندن کک های گیاهی می گردد (2).
 
84) گل نيلوفر (morning glory) :
گياه نيلوفر يا پيچك با نام علمي "Ipomoea purpurea" از خانواده "convolvuluceae" باعث جلب مگس هاي گل دوست مي گردد. نيلوفر از جمله گياهاني است كه با توليد ساقه هاي روندۀ يكساله مي تواند سريعاً سطح خاك يا اشياء را بپوشاند (2). 
 
85) گل هميشه بهار (marigold) :
اين گياه با نام علمي "calendula officinals" از خانواده "آستراسه" داراي اعتبار زيادي در فراري دادن آفات است و همچنين خاك را از وجود نماتدهاي خسارتزا مبرا مي سازد. اين گياه از جمله واريته هاي معطر محسوب می گردد. از جنبه هاي منفي حضور اين گياه مي توان به جلب ليسه ها و كنه تارعنكبوتي اشاره نمود (2).
گل همیشه بهار و گیاه جعفری می توانند موجب فرار سرخرطومی مارچوبه (asparagus beetle) گردند (3).
 
86) گندم سیاه (buckwheat) :
این عضو خانواده "هفت بند" (polygonaceae) به تجمیع کلسیم می پردازد. از گندم سیاه بعنوان گیاه پوششی (cover crop) و برای تولید کود سبز (green manure) استفاده می کنند. گندم سیاه دارای غنچه های سفید رنگ کم عمقی است که برای بسیاری از حشرات مفید جذاب است بگونه ای که اینگونه حشرات باعث کنترل یا پارازیته کردن کنه ها (mites) ، شته ها (aphids) و سایر حشرات آفت خواهند شد.
حشرات مفیدی که توسط گندم سیاه جلب می شوند عبارتند از :
الف- مگس های گلدوست (hover flies) از خانواده "syrphidae"
ب – زنبورهای پریداتور (predatory waspe)
پ – سنک های شکاری (minute pirate bugs)
ت – سنک های گل زیست (insidious flower bugs)
ث – مگس های شکاری (tachid flies)
ج – کفشدوزک ها (lady beetles)
گلدهی گندم سیاه ممکن است از هفته سوّم پس از کاشت آغاز گردد و تا هفته دهم تداوم یابد. گندم سیاه قادر به جذب فسفر و برخی عناصر میکرو (minor nutrients) است که غالباً قابلیت دسترسی توسط سایر گیاهان را ندارند. اینگونه عناصر پس از پوسیدن بقایای گندم سیاه در محیط اطراف پخش می شوند و در دسترس گیاهان بعدی قرار می گیرند. ریشه های نازک (fine roots) گندم سیاه باعث نرم و ترد شدن خاک سطحی می گردند بگونه ای که به آسانی قابل شخم زدن خواهند بود (2).
 
87) گندناي كوهي (horehound) :
گندناي كوهي با نام علمي "marrubium vulgare" همانند ساير اعضاي خانواده نعنائيان داراي گل هاي بسيار ريزي است كه باعث جلب زنبورهاي ريز نظير : "Braconid" و "Icheumonid" و مگس هايي نظير : "Syrid" و "Tachnid" مي گردد آنچنانكه فرم هاي لاروي آنها به تغذيه يا پارازيته كردن ساير آفات مي پردازند.
گندناي كوهي در مناطقي كه بسياري از گياهان قادر به رشد نيستند ، بخوبي رشد و نمو مي يابد بگونه اي كه حتي در زمستان هاي سخت بقاء مي يابد. اين گياه در طي يك فصل طولاني به گلدهي مي پردازد كه حاصل آن به جذب حشرات مفيد مي انجامد. حضور گندنای كوهي بعنوان گياه همراه به تحريك گلدهي و ميوه دهي در فلفل ها و گوجه فرنگي كمك مي نمايد (2).
 
88) گوجه فرنگی (tomato) :
گوجه فرنگی را در همراهی با گیاهانی نظیر : مارچوبه ، ریحان ، لوبیا ، هویج ، کرفس ، موسیر ، خیار ، سیر ، کاهو ، همیشه بهار ، نعناع ، پیاز ، لادن ، جعفری ، نخود ، فلفل و شیرتیغک (sow thistle , sonchus) کشت می کنند. موارد همراهی ثمربخش گیاهان مختلف با گوجه فرنگی عبارتند از :
الف- ریحان می تواند موجب فرار مگس ها و پشه ها شود و همچنین سبب بهبود رشد و طعم گوجه فرنگی گردد.
ب - کاشت همراه گیاهانی نظیر : پونه فرنگی ، موسیر و نعناع موجب بهبود سلامتی و طعم گوجه فرنگی خواهند شد. پ - گاوزبان سبب گریز کرم گوجه فرنگی و افزایش رشد و طعم آن می شود.
ت - شوید باعث افزایش رشد و سلامتی گوجه فرنگی می گردد (2).
موارد عدم سازش گیاهان در همراهی با گوجه فرنگی عبارتند از :
الف- ذرت و گوجه فرنگی توسط لاروهای یکسانی خسارت می بینند.
ب – کلم قمری موجب بازماندگی رشد گوجه فرنگی ها می شود.
پ – بوته های گوجه فرنگی را با فاصله مناسب از سیب زمینی بکارید زیرا جملگی دچار بیماری بادزدگی دیررس و زودرس می شوند.
ت – از کاشت گوجه فرنگی در مجاورت : زردآلو ، شوید ، رازیانه ، کلم پیچ و کلم گل خودداری ورزید.
ث – از کاشتن بوته های گوجه فرنگی در کانوپی درختان گردو بپرهیزید زیرا دچار پژمردگی خواهند شد که این موضوع بواسطه حضور گسترده عامل بیماری پژمردگی گوجه فرنگی در سایه انداز درختان گردو می باشد.
ج - گوجه فرنگی می تواند باعث بازماندگی رشد (stunt) هویج شود امّا تأثیری بر طعم آن نخواهد داشت (2).
ماده سولانین موجود در گوجه فرنگی موجب محافظت مارچوبه ها از آفت سرخرطومی مارچوبه می شود. حضور ماده سولانین در گیاهان خانواده بادمجان می تواند موجب بازداشتن و منصرف شدن هجوم لاروهای "بید پشت الماسی" به بسیاری از گیاهان گردد (3).
 
89) لاله عباسي (four-o`clock) :
حضور لاله عباسي مي تواند به جذب سوسك ژاپني براي تغذيه از شاخه و برگ هايش بينجامد درحاليكه آنها براي آفت مذكور بسيار سمّي و كشنده هستند. توجّه داشته باشيد كه اندام هاي لاله عباسي براي انسان ها و حيوانات نیز سمّي هستند بنابراين آنها را از دسترس حيوانات خانگي گرسنه و كودكان بازيگوش دور نگهداريد. لاله عباسي از جمله گياهان يكساله زينتي زيبا با ارتفاع 3-2 متر است كه بصورت بوته اي رشد مي كند (2).
 
90) لوبياها (beans) :
تمامي لوبياها قادرند تا از طريق تثبيت نيتروژن هوا به حاصلخيزي خاك كمك نمايند لذا شرايط را براي رشد گياهاني كه متعاقب لوبياها كاشته خواهند شد ، مهيّا مي سازند. لوبياها سازگاري بسياري با هويج ، كرفس ، چغندر برگي ، ذرت ، بادمجان ، نخود ، سيب زميني ، صليبيان ، چغندر ، تربچه ، توت فرنگي و خيار دارند. لوبياها گزينه هاي مناسبي براي گياهان پرُتوقع به ازت از جمله ذرت و غلات هستند زيرا نيتروژن تثبيت شده پس از پوسيدن بقاياي لوبياها به زمين افزوده مي گردد. لوبيا سفيد (haricot beans) ، ذرت شيرين و خربزه ها نيز از جمله تركيبات مناسب گياهان همراه با لوبیا بشمار مي آيند. مرزه (savory) باعث گريز سوسك لوبيا (bean beetle) مي شود و بر رشد و طعم لوبياها مي افزايد. از كاشتن لوبياها در مجاورت پيازها (alliums) خودداري ورزيد.
بعلاوه رعايت موارد زير جهت كاهش گسترش بيماري هاي گياهي مشترك ضرورت دارند :
الف- عدم برداشت محصول لوبيا در طي دوره مرطوب بودن سطح شاخه و برگ ها
ب - عدم اجراي عمليات داشت در ضمن مدت مرطوب بودن سطح شاخه و برگ ها
ب – رعايت عدم افتادن بوته هاي لوبيا بر سطح ساير گياهان زراعي مجاور (2).
کاشت گیاهانی نظیر توت فرنگی و خیار می تواند در جوار نباتاتی نظیر لوبیای بته ای یا پاکوتاه (bush , dwarf) بسیار مطلوب باشد. لوبیاها قادر به فراردادن سوسک کلرادو سیب زمینی هستند که اغلب به بادمجانیان نیز حمله ور می گردد (3).
 
91) مارچوبه (asparagus) :
مارچوبه سازگاري بسياري با : شويد ، گشنيز ، هويج ، گوجه فرنگي ، جعفري ، ريحان ، گاوزبان كامفري و گياهان خانواده آفتابگردان بویژه "هميشه بهار" دارد امّا از كاشت مارچوبه در همراهی با گياهاني مثل : پياز ، سير و سيب زميني پرهيز گردد (2).
 
92) مرزنگوش (marjoram) :
مرزنگوش يا مرزنجوش از جمله گياهان همراه براي افزايش طعم سبزيجات و گياهان دارويي است. البته واريته اي از آن موسوم به مرزنگوش شيرين داراي رواج بيشتري مي باشد (2).
 
93) مرزه (savory) :
مرزه را در کنار بوته های لوبیا و پیاز می کارند تا باعث بهبود رشد و طعم آنها گردد. مرزه را در مجاورت سیب زمینی شیرین نیز کشت می کنند. مرزه باعث منصرف شدن آفاتی مثل : بید کلم ، سوسک مکزیکی لوبیا ، سرخرطومی سیب زمینی شیرین و شته سیاه از تهاجم به گیاهان اطراف می گردد. این گیاه در دوره گلدهی باعث جلب زنبوران عسل می شود (2).
 
94) مریم گلی (sage) :
مریم گلی را همراه با گیاهانی نظیر : کلم بروکلی ، کلم گل ، رُزماری ، کلم پیچ و هویج می کارند تا باعث فرار آفاتی مثل : بید کلم ، سوسک ها ، کک ها و مگس هویج شود. از کاشتن مریم گلی در مجاورت گیاهانی چون : خیار ، پیاز و سداب خودداری ورزید. گل های مریم گلی باعث جلب حشرات مفید می شوند ضمن اینکه جلوۀ زیبایی نیز به محیط می بخشند (2).
 
95) موسیر (chive) :
کاشتن موسیر در جوار هویج و گوجه فرنگی باعث بهبود رشد و طعم آنها می گردد. از موسیر می توان در همراهی با گیاهانی نظیر : سیب ، هویج ، گوجه فرنگی و صلیبیان (کلم بروکلی ، کلم پیچ ، خردل) بهره گرفت. کاشتن موسیر می تواند بوته های گوجه فرنگی ، آفتابگردان و گل داودی (mums) را از هجوم شته ها محافظت دارد. موسیر باعث گریز سوسک ژاپنی و مگس زنگار (rust fly) هویج می گردد. کاشتن موسیر در بین درختان سیب از بروز بیماری جرب (scab) و در صورت کاشتن در میان رُزها از شیوع بیماری لکه سیاه (black spot) رُز جلوگیری می نماید ولیکن برای کنترل بیماری های مذکور باید حداقل سه سال به کاشت متوالی موسیر اقدام گردد. پاشیدن چای موسیر بر سطح بوته های خیار و انگور فرنگی (gooseberry) می تواند از بروز سفیدک پودری (powdery mildew) و سفیدک کُرکی (downy mildew) جلوگیری نماید. توجه داشته باشید که از کاشتن موسیر در مجاورت لوبیا و نخود اجتناب ورزید (2).
 
96) نخودها (peas) :
بوته های نخود قادر به تثبیت نیتروژن هوا در خاک هستند. نخود را می توان همراه با : لوبیا بته ای ، لوبیا رونده ، هویج ، کرفس ، ذرت ، کاسنی (chicory) ، خیار ، بادمجان ، جعفری ، سیب زمینی زودرس ، تربچه ، اسفناج ، توت فرنگی ، فلفل دلمه ای یا شیرین ، گوجه فرنگی و شلغم کشت نمود. از کاشتن نخودها در مجاورت موسیر (chive) ، انگورها ، پیاز ، سیب زمینی دیررس و گلایول (gladiolus) خودداری نمائید (2).
بوته های نخود و لوبیا می توانند با تثبیت نیتروژن هوا در خاک به افزایش محصول کلم گل کمک نمایند (3).
 
97) نعناع فرنگي (lamium) :
حضور نعناع فرنگي مي تواند به فرار سوسك سيب زميني كه از بزرگترين معضلات بسياري از باغداران است ، كمك نمايد (2).
 
98) نعناع فلفلی (peppermint) :
کاشتن نعناع فلفلی موجب گریز "بید سفید کلم" ، شته ها و کک ها می شود. این گیاه حاوی ماده ای موسوم به "منتول" (menthol) است که باعث فرار بسیاری از حشرات می گردد درحالیکه برخی دیگر نظیر زنبوران عسل و حشرات مفید را به سمت خویش جلب می کند. قرار دادن ساقه هاي تازه يا خشك نعناع فلفلي (peppermint) با نام علمي "menta piperita" مي تواند باعث فرار موش هاي خانگي گردد (2).
 
99) نعناع معمولی (mint) :
حضور بوته هاي نعناع معمولی مي تواند به فرار : بيد سفيد كلم ، مورچه ها ، جوندگان ، كك ها و شته ها كمك نمايد. ضمناً به سلامتي بوته هاي كلم پيچ و گوجه فرنگي بينجامد. با كاشتن قلمه هاي نعناع مي توان به ايجاد نوعي مالچ زنده در فواصل گياهان خانواده صليبيان مبادرت ورزيد. گل هاي نعناع مي توانند مگس هاي گلدوست و زنبورهاي پريداتور را جلب نمايد. كرم هاي خاكي نيز به سمت ريشه هاي نعناع كشانيده مي گردند. مراقب باشيد كه نعناع از جمله گياهان چندساله مهاجم بشمار مي آيد (2).
 
100) هندوانه (watermelon) :
معمولاً بوته های هندوانه را در فاصله بین ردیف های ذرت می کارند. هندوانه را می توان با گیاهانی نظیر : ذرت ، نخود ، لادن ، آفتابگردان ، کدو حلوایی ، خیار ، کدو تنبل و تربچه کشت نمود. گیاهان ارجح در همراهی با هندوانه عبارتند از :
الف- لادن قادر به فراری دادن سن ها و سوسک ها می باشد.
ب – آویشن می تواند موجب حفاظت بوته های هندوانه از آفات عمومی گردد (2). 
 
101) هویج (carrot) :
هویج از گیاهان سازگار (pal) با : کاهو ، پیازها و گوجه فرنگی است امّا از کاشت شوید و زردک در مجاورت هویج خودداری نمائید. از روغن کتان یا بزرک (flax oil) می توان برای محافظت از سبزیجات ریشه ای در مقابل بسیاری از آفات بهره گرفت. کاشت گوجه فرنگی در همراهی با هویج ایجاد اشکال می نماید زیرا حضور گوجه فرنگی سبب بازماندگی رشد (stunt) هویج میشود امّا تأثیری بر طعم آن ندارد. هویج می تواند به بیماری زردی گل مینا مبتلا گردد(2). هویج باعث انصراف هجوم "بید تره" (leek moth) می شود (3).
 
102) يونجه (alfalfa) :
يونجه گياهي چندساله با ريشه هاي عميق است كه قادر به تثبيت نيتروژن هوا در خاك مي باشد. يونجه به تجميع عناصرغذايي نظير: آهن ، منزيم ، پتاسيم و فسفر از لایه های زیرین خاک مي پردازد. ريشه هاي راست (taproot) يونجه موجب تحمل گياه در برابر خشكي است. يونجه خاك ها را اصلاح مي نمايد زيرا لايه هاي رس زيرين را مي شكند بطوريكه قدرت نفوذ ريشه ها در داخل لايه سنگ بستر را دارد فلذا آنرا گياهي مستحكم و استوار (tenacious plant) مي دانند. يونجه آفات و بيماري هاي عديده اي ندارد و با حداقل آبياري و يا بارندگي بقاء مي يابد (2). 
"براي مطالعه ادامه مطلب به بخش دوّم مقاله مراجعه نمائيد."